ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Η τελευταία μεγάλη καταστροφική πυρκαγιά στην Βορειοανατολική Αττική, απέδειξε για άλλη μια φορά την ανάγκη αναθεώρησης της συνολικής πολιτικής για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Τα προβλήματα στον επιχειρησιακό σχεδιασμό , η κακή εκτίμηση της επικινδυνότητας της συγκεκριμένης πυρκαγιάς αλλά και το τραγικό έλλειμμα στην πολιτική πρόληψης αποτελούν τους βασικότερους συντελεστές για το μέγεθος των ζημιών που προκλήθηκαν στο δασικό οικοσύστημα, αλλά και τις περιουσίες των πολιτών.
Δυστυχώς, στην Ελλάδα οι δασικές πυρκαγιές αντιμετωπίζονται μονόπλευρα, δίνεται βάρος στην καταστολή και στα εναέρια μέσα (ουσιαστικά η κατάσβεση έχει μετατραπεί σε αεροπυρόσβεση) ενώ τα προληπτικά μέτρα περιορίζονται σε στοιχειώδεις καθαρισμούς και συντηρήσεις του δασικού οδικού δικτύου. Η πολιτική αυτή είναι αποτυχημένη και αυτό φαίνεται εκ του αποτελέσματος. Είναι επόμενο ότι οι δασικές πυρκαγιές θα προκαλούν κοινωνικό και περιβαλλοντικό πρόβλημα, με τεράστιες επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον, το μικροκλίμα των περιοχών που καίγονται και στην ποιότητα ζωής, ενώ οι δαπάνες για την συγκράτηση των εδαφών και την αποφυγή των πλημμυρικών φαινομένων θα αυξάνονται .
Τα έργα αποκατάστασης των καμένων δασικών περιοχών, αποτελούν άμεση προτεραιότητα. Αυτό είναι το βασικότερο κοινωνικό αίτημα (μετά από κάθε πυρκαγιά) το οποίο όμως απαιτεί μεγάλο χρόνο και την πολιτική βούληση για την εξασφάλιση πόρων αλλά και τη λήψη μέτρων για την προστασία των αναδασώσεων, από πυρκαγιές ή άλλες αιτίες.
Με την έως τώρα στάση της η πολιτεία, εδώ και δεκαετίες, δείχνει ότι με ημίμετρα προσπαθεί να κατευνάσει την οργή του κόσμου για την περιβαλλοντική καταστροφή που κάθε φορά συντελείται, χωρίς να την ενδιαφέρει ουσιαστικά η αποκατάσταση των ζημιών.
Μετά από μια πυρκαγιά, λόγω του μικρού χρονικού διαστήματος που μεσολαβεί μέχρι την φθινοπωρινή περίοδο, θα πρέπει να αποτυπωθεί η καμένη έκταση (με τη χρήση δορυφορικών εικόνων μεγάλης ευκρίνειας) και στη συνέχεια να εκπονηθεί άμεσα μελέτη αποκατάστασης, η οποία θα προτείνει αφενός τα κατάλληλα μέτρα αντιδιαβρωτικής και αντιπλημμυρικής προστασίας και αφετέρου τον τρόπο αναδάσωσης αυτής.
Δυστυχώς τις περισσότερες φορές τα πράγματα δεν ακολουθούν την προβλεπόμενη διαδικασία, οι δασεργάτες που καλούνται ως (εύκολη) λύση, συνήθως, χωρίς μελέτη και επίβλεψη, προβαίνουν στη υλοτομία των καμένων και την κατασκευή κορμοδεμάτων και κλαδοπλεγμάτων, τα οποία πολλές φορές δεν κατασκευάζονται στις σωστές θέσεις (σε μικρές κλίσεις, με μεγάλα διάκενα κλπ) και γενικότερα δεν είναι τα ενδεικνυόμενα κατασκευαστικά.
Η ολοκληρωμένη επιστημονική πρόταση για την διαχείριση της λεκάνης απορροής της καμένης περιοχής, θα πρέπει να βασίζεται σε ανάλογη δασοτεχνική μελέτη που θα συντάσσεται από Δασολόγο υπάλληλο της Διεύθυνσης Αναδασώσεων ή ιδιώτη μελετητή. Μετά την έγκριση και θεώρηση της μελέτης ή των μελετών, θα πρέπει η αρμόδια Διεύθυνση Αναδασώσεων να αναθέτει σε εργολάβους Δασοτεχνικών Έργων (Δασολόγους και Δασοπόνους με αποδεδειγμένη εμπειρία) που θα αναλάβουν την εφαρμογή της μελέτης (εκπόνηση των έργων).
Η ολοκληρωμένη επιστημονική πρόταση για την διαχείριση των καμένων εκτάσεων θα πρέπει να περιλαμβάνει πέραν των κορμοδεμάτων και κλαδοπλεγμάτων, τα ακόλουθα εξίσου αποτελεσματικά μέτρα:
1. Κατασκευή ξηρολιθοδομών χαμηλού ύψους κατά τις ισοϋψείς του φυσικού εδάφους σε πυκνές αποστάσεις
2. Κατασκευή συρματοκιβωτίων στις κοίτες των μικρών χειμάρρων, χρησιμοποιώντας παρακείμενες ποσότητες πέτρας και όχι με χρήση ξυλείας η οποία έτσι κι αλλιώς απουσιάζει σε πολλές περιοχές.
3. Κατασκευή βαθμίδων κατά τις ισοϋψείς του φυσικού εδάφους με μηχανικά μέσα ανάλογα με τις εδαφικές συνθήκες της κάθε περιοχής.
4. Εργασίες αναδάσωσης με επιλογή κατάλληλων ενδημικών και προσαρμοσμένων στις συνθήκες της περιοχής ειδών.
Είναι άμεση και επιτακτική ανάγκη οι αρμόδιες υπηρεσίες να συμπεριλάβουν τα παραπάνω μέτρα κατά τον σχεδιασμό των προτάσεων για την αντιπλημμυρική προστασία των καμένων περιοχών.
Σε αυτό το δύσκολο έργο θα πρέπει να αξιοποιηθεί άμεσα όλο το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό (Δασολόγοι – Δασοπόνοι), τόσο των Δασικών Υπηρεσιών, όσο και του ιδιωτικού τομέα, για την εκπόνηση μελετών και στην συνέχεια για την υλοποίησή τους.
Σε κάθε άλλη περίπτωση που τα λαμβανόμενα μέτρα αποτελούν αυτοσχεδιασμούς παραγόντων των Υπουργείων που διαχειρίζονται τους πόρους για την αποκατάσταση και δεν έχουν μελετηθεί σοβαρά, κινδυνεύουμε να οδηγηθούμε σε χειρότερες καταστάσεις και να βρεθούμε υπόλογοι απέναντι στις τοπικές κοινωνίες που έχουν υποφέρει από το πρόβλημα των πυρκαγιών και πρέπει να μας κρίνουν αυστηρά .

Για το Διοικητικό Συμβούλιο
Της Π.Ε.Δ.Δ.Υ.
Ο Πρόεδρος

Νίκος Μπόκαρης Ο Γενικός Γραμματέας

Κων/νος Δημόπουλος