Το κείμενο που ακολουθείέχει αποσταλεί στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και αποτελεί τη θέση που διαμορφώσαμε στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΔΔΥ, σε ερώτημα του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης για την ανάγκη κάθετης διάρθρωσης των Δασικών Υπηρεσιών. Αθήνα 17/07/2008
Αριθ. Πρωτ.: 30

ΠΡΟΣ: Γραφείο Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
κ. Κων. Κιλτίδη

ΘΕΜΑ: Προτάσεις για την αποτελεσματικότερη διάρθρωση και λειτουργία των Δασικών Υπηρεσιών.

Σχετ: Το υπ. αριθμ. 2697/27-6-2008 έγγραφό σας

Σε απάντηση του ανωτέρω σχετικού εγγράφου το οποίο αναφέρεται στην ανάγκη αναδιοργάνωσης της Δασικής Υπηρεσίας και την αποτελεσματικότερη διάρθρωση και διασύνδεση των Κεντρικών και των Περιφερειακών Δασικών Υπηρεσιών, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Η Ένωση Δασολόγων έχει καταθέσει, στις κατά καιρούς συναντήσεις μας με την Πολιτική Ηγεσία του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τον προβληματισμό της για την παρατηρούμενη δυσλειτουργία του τομέα, που σε πολλές περιφέρειες αγγίζει τα όρια της πλήρους αποδιοργάνωσης. Συνεπώς πρέπει να ληφθούν μέτρα σε πολιτικό και διοικητικό επίπεδο, που θα συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη λειτουργία των Υπηρεσιών, θα ξεκαθαρίσουν τις ασκούμενες επί των δασών αρμοδιότητες και θα διασυνδέσουν τη δασική πολιτική που διαμορφώνεται σε κεντρικό επίπεδο από το Υπουργείο, με τις Περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες που είναι οι φορείς υλοποίησής της.
Από την άποψη αυτή, η πρωτοβουλία να ζητηθούν οι απόψεις των συνδικαλιστικών κλπ φορέων για την αποτελεσματικότερη διάρθρωση και λειτουργία της Δασικής Υπηρεσίας είναι θετική .
Θεωρούμε επίσης απαραίτητο να τονίσουμε ότι τα προβλήματα που εντοπίζουμε, είτε καθημερινά στη δασική πράξη, είτε στην άσκηση των λοιπών διοικητικών αρμοδιοτήτων που έχουμε επιφορτιστεί, δεν αφορούν κατά μονοσήμαντο τρόπο τη διάρθρωση των υπηρεσιών, αλλά συνδέονται με τη γενικότερη κατάσταση που έχουν περιέλθει οι δασικές υπηρεσίες τα τελευταία χρόνια.
Η κατάσταση αυτή, η οποία έχει λάβει χαρακτήρα κρίσης για τη Δασική Υπηρεσία, έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τα οποία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη. Οποιοδήποτε διαρθρωτικό σχήμα και να υιοθετηθεί, εφόσον δεν επιλυθούν αυτά τα προβλήματα δεν θα έχουμε αποτελέσματα και αυτό διαφαίνεται από την κατάσταση και την πορεία του τομέα πριν την διοικητική αποκέντρωση με το Ν.2503/1997. Και τότε υπήρχαν ανάλογα προβλήματα, τα οποία είχαν οδηγήσει σε αδιέξοδα τη δασική Υπηρεσία, είτε αναφερόμαστε στην άσκηση των αρμοδιοτήτων που της είχε αναθέσει η Πολιτεία, είτε στον κοινωνικό της ρόλο, τον οποίο δεν μπόρεσε να ασκήσει, με αποτέλεσμα τον αρνητικό σχολιασμό από πολίτες, διαφόρους φορείς αλλά και την ίδια την Πολιτεία .
Επιγραμματικά μπορούμε να αναφέρουμε σαν αιτίες αυτής της διαχρονικής αποδυνάμωσης των Δασικών Υπηρεσιών τα εξής :

• Την έλλειψη στρατηγικών στόχων δασικής πολιτικής και τον περιθωριακό ρόλο των δασικών προγραμμάτων (για την ανάπτυξη, την προστασία και τη διαχείριση των δασών) που αντιμετωπίζονται συστηματικά (και μόνιμα) στο περιθώριο των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης.
• Στην αποδιοργάνωση του δασικού δυναμικού, είτε αυτή αφορά στις ελλείψεις προσωπικού (δασολόγων – τεχνολόγων – δασοφυλάκων – διοικητικού κλπ προσωπικού) σε όλες τις δασικές υπηρεσίες (κεντρικές και περιφερειακές), είτε αφορά στην άσκηση των δασικών καθηκόντων τους με παρωχημένο τρόπο, που δεν συνδέεται από τη σύγχρονη, συγκροτημένη και αποτελεσματική παρουσία τους (ένστολη δασοφυλακή.)
• Στην κατά τα τελευταία 20 χρόνια σταδιακή απαξίωση του κοινωνικού, θεσμικού και επιστημονικού ρόλου των δασικών υπηρεσιών, με την αφαίρεση αρμοδιοτήτων, την κατασπατάληση πόρων σε διάφορους αναρμόδιους κυρίως φορείς ακόμη και σε κοινωνικούς εταίρους και τις κυνηγητικές οργανώσεις.
• Στην παντελή έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού δασοπονικής δράσης και τον αποπροσανατολισμό των υπηρεσιών από τα κύρια αντικείμενα της δασοπονίας.
• Στην αποδέσμευση της δασικής έρευνας από την δασική πράξη.
• Στην διάσπαση της Δασικής Υπηρεσίας με τον Ν. 2503/97 σε κεντρικές υπηρεσίες (υπαγόμενες στο Υ.Α.Α.&.Τ) και Περιφερειακές υπηρεσίες (υπαγόμενες στο ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α). Δηλαδή στο παράδοξο διοικητικό σχήμα άλλο Υπουργείο να είναι υπεύθυνο για τον προγραμματισμό των προσλήψεων και άλλο για τη δασική πολιτική, το έργο που εκτελείται και τους πόρους που διατίθενται για τα δάση.
• Στην ανεπαρκή και συνεχώς μειούμενη χρηματοδότηση της δασοπονίας.
• Τον αποκλεισμό δυναμικών προγραμμάτων που συνδέονται με την προστασία της δημόσιας περιουσίας (σύνταξη δασικών χαρτών) από τον προγραμματισμό του Υπουργείου
• Στην έλλειψη εσωτερικού ελέγχου στην λειτουργία της δασικής υπηρεσίας με αποτέλεσμα να ευνοούνται φαινόμενα κακοδιοίκησης, διαπλοκής ακόμη και διαφθοράς, καθώς και εξωθεσμικές παρεμβάσεις στο έργο της που ανατρέπουν την διοικητική τάξη και την σωστή εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας.
• Στην αναξιοκρατία και τον κομματισμό στην επιλογή των στελεχών των δασικών υπηρεσιών, που υποβάθμισε το διοικητικό τους κύρος και οδήγησε σε κλίμα απογοήτευσης και μείωση της παραγωγικότητας του προσωπικού.
Οι παραπάνω επισημάνσεις προσδιορίζουν και τον πραγματικό χαρακτήρα και το μέγεθος του προβλήματος της λειτουργίας των δασικών Υπηρεσιών με σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο και δεν μπορούν να αγνοηθούν. Διαφορετικά τα προτεινόμενα διαρθρωτικά σχήματα ή το νέο οργανόγραμμα δεν θα μπορέσουν να βγάλουν την δασική υπηρεσία από την διαπιστωμένη κρίση και να αναβαθμίσουν τον κοινωνικό και θεσμικό της ρόλο.
Θα πρέπει να ληφθεί άμεσα , σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, η απόφαση για τη δημιουργία ενός φορέα που θα είναι υπεύθυνος για την πολιτική στα δάση και το φυσικό περιβάλλον. Με ισχυρή διοίκηση, ξεκάθαρες αρμοδιότητες, διεπιστημονική στελέχωση και επαρκείς πόρους, που θα μπορεί να διαχειριστεί αειφορικά και να προστατέψει αποτελεσματικά, τα δασικά οικοσυστήματα και το φυσικό περιβάλλον.
Το νέο οργανόγραμμα πρέπει να απορρέει από αυτή τη βούληση και να συνοδεύεται από σειρά μέτρων όπως είναι η αύξηση του συνολικού προσωπικού των δασικών υπηρεσιών, η οργάνωση της δασοφυλακής , η εξασφάλιση χρηματοδοτικών μέσων και πόρων για τη δασοπονία, η αναθεώρηση της πολιτικής προστασίας των δασών, η προώθηση του προγράμματος σύνταξης των δασικών χαρτών (δασολόγιο),η χάραξη σαφούς καθαρής και ολοκληρωμένης δασικής πολιτικής προσαρμοσμένης στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και απαιτήσεις, και απαλλαγμένης από στρεβλούς δήθεν αναπτυξιακούς προσανατολισμούς.
Τα παραπάνω μέτρα, πολιτικού κυρίως χαρακτήρα, απαιτούν την υιοθέτησή τους από την εκτελεστική εξουσία και την ανάπτυξη σοβαρού και εποικοδομητικού διαλόγου με τους συνδικαλιστικούς, επιστημονικούς κλπ φορείς, των εργαζομένων στην δασοπονία.
Ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, όπου συζητείται η μείωση του αριθμού των Νομών και των Περιφερειών καθώς και ο αιρετός χαρακτήρας των Περιφερειαρχών και η δημιουργία αυτοτελούς Υπουργείου Περιβάλλοντος, το θέμα της αναδιοργάνωσης της Δασικής Υπηρεσίας πρέπει να αξιολογηθεί σε αυτή τη βάση λαμβάνοντας υπόψη τα διοικητικά δεδομένα που θα διαμορφωθούν, καθώς και το δημόσιο χαρακτήρα των Ελληνικών Δασών, δηλαδή στοιχείων που αναγκαστικά θα μας οδηγήσουν στην αξιολόγηση της πρότασης για κάθετη διάρθρωση.
Στο πλαίσιο αυτό συμφωνούμε με την κάθετη οργάνωση των δασικών υπηρεσιών, και τη διασύνδεσή τους με τη Γενική Δ/νση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φ.Π.
Σε ότι αφορά το οργανωτικό σχήμα, θα κατατεθεί ολοκληρωμένη πρόταση μετά από μελέτη του θέματος προκειμένου να έχουμε καλύτερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία του Τομέα. .
ΓΙΑ ΤΟ Δ.Σ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Νικόλαος Μπόκαρης Κώστας Δημόπουλος