Αθήνα, 23 Αυγούστου 2006
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Με αφορμή τις συχνές αναφορές των Μ.Μ.Ε. στην έλλειψη δασικών δρόμων, αντιπυρικών ζωνών και γενικά προληπτικών έργων δασοπροστασίας στις πρόσφατες πυρκαγιές της Χαλκιδικής και της Ανατολικής Μάνης και προς αποκατάσταση της αλήθειας, είμαστε υποχρεωμένοι να σας κοινοποιήσουμε τα ακόλουθα:
Με το Νόμο 2612/1998 μεταφέρθηκε η αρμοδιότητα της καταστολής των δασικών πυρκαγιών από τη Δασική Υπηρεσία στο Πυροσβεστικό Σώμα, αγνοώντας το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής της Βουλής. Με τον ίδιο νόμο την αρμοδιότητα για την πρόληψη των πυρκαγιών συνεχίζει να ασκεί η Δασική Υπηρεσία.
Για να γίνει περισσότερο κατανοητή η έννοια της πρόληψης, επισημαίνουμε ότι στα έργα πρόληψης πυρκαγιών συμπεριλαμβάνονται οι καθαρισμοί των δασικών οικοσυστημάτων, η διάνοιξη και η συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου, η διάνοιξη και η συντήρηση αντιπυρικών ζωνών, η κατασκευή και η συντήρηση υδατοδεξαμενών και κρουνών υδροληψίας, η κατασκευή και η συντήρηση πυροφυλακείων, η εκτέλεση περιπολιών, η λειτουργία των υπηρεσιών τις απογευματινές ώρες κατά τις οποίες παρατηρούνται και οι περισσότερες παράνομες ενέργειες κλπ.
Η υλοποίηση των παραπάνω έργων και εργασιών, που αποτελούν αναγκαιότητα για μια στοιχειώδη πολιτική πρόληψης, διευκολύνει και υποστηρίζει το έργο του πυροσβεστικού Σώματος. Κάθε θετικά σκεπτόμενος πολίτης θα περίμενε να υπάρχει η στοιχειώδης ισομέρεια στην κατανομή πόρων ανάμεσα στο έργο της πρόληψης και το έργο της καταστολής των δασικών πυρκαγιών.
Αντί αυτού είδαμε να εφαρμόζεται μια ακατανόητη πολιτική, όπου ουσιαστικά δίνεται βάρος μόνο στην καταστολή, με την ενίσχυση του Πυροσβεστικού Σώματος, και απαξιώνεται η σημαντικότερη συνιστώσα του προβλήματος δηλαδή η πρόληψη, όπου η χρηματοδότηση των σχετικών έργων μειώνεται συστηματικά σε σταθερές τιμές. Εδώ πρέπει να στραφεί ουσιαστικά το ενδιαφέρον των αρμοδίων αλλά και να αναζητηθεί λύση από την πολιτεία για τον περιορισμό των συνεπειών από τις δασικές πυρκαγιές .
Οι τεράστιες δαπάνες για την κατάσβεση δεν αποτελούν δείκτη για την αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού, αλλά αντίθετα προσδιορίζουν το έλλειμμα πολιτικής στην χρηματοδότηση των δασοκομικών χειρισμών και των προληπτικών μέτρων για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.
Η εκτίναξη των διατιθέμενων πόρων στο Πυροσβεστικό Σώμα, εξαιτίας της ανάληψης της ευθύνης καταστολής των δασικών πυρκαγιών, από το ύψος των 95.000.000 € του έτους 1997 στο ύψος των 329.701.018 € του έτους 2004 (αύξηση μεγαλύτερη από 250%) και η σύγκρισή τους με τα αντίστοιχα μεγέθη πιστώσεων που διατέθηκαν στη Δασική Υπηρεσία για τη συνολική λειτουργίας της, οι οποίες από το ύψος των 139.900.000 € το έτος 1997 φθάσανε στο ύψος των 164.391.000 € το έτος 2004 (αύξηση κατά 17,5%) καταδεικνύει την μονομερή αντίληψη της πολιτείας για τον τρόπο διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών .
Η συσσώρευση καυσίμου ύλης στα δάση χαλεπίου, η έλλειψη διαχείρισης στα δάση αυτά (ακόμη και της ρητινοσυλλογής), η εγκατάλειψη των υποβαθμισμένων δασών και των θαμνώνων, ο εφησυχασμός που σε πολλές περιπτώσεις δείχνουμε μετά από ¨επιτυχημένες¨ χρονιές, οριοθετούν την πραγματική διάσταση του προβλήματος ¨δασικές πυρκαγιές¨ και την επικινδυνότητα του φαινομένου στις διάφορες περιοχές της χώρας μας.
Η σταδιακή αποδιοργάνωση των Περιφερειακών Δασικών Υπηρεσιών με την υπαγωγή τους στις Περιφέρειες το έτος 1997, η συστηματική τους αποδυνάμωση με τη μείωση του υλωρικού προσωπικού που υπηρετεί σε αυτές, η περιστολή αρμοδιοτήτων και η διοικητική τους απαξίωση, (πολλές φορές προσχηματική) , ακόμα και από την ίδια την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι η άλλη όψη του προβλήματος, την οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι διαχρονικά οι Υπουργοί, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που είναι αρμόδιος για τη δασική πολιτική και Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και αποκέντρωσης που είναι αρμόδιος για την Περιφερειακή Αποκέντρωση, αποποιούνται των ευθυνών τους να διαμορφώσουν ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και κοινωνικό ρόλο για τις δασικές υπηρεσίες .
Για το λόγο αυτό :
• Παραμένει κενό γράμμα το δασολόγιο και το δασικό κτηματολόγιο.
• Δεν ενεργοποιείται, με ευθύνη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η διάταξη του νόμου 3208/2003 για τον ειδικό φορέα δασών και τη χρηματοδότηση της δασοπονίας.
• Δεν προωθείται η κωδικοποίηση της δασικής νομοθεσίας και η εναρμόνισή της με τις σύγχρονες τάσεις της πολυλειτουργικής δασοπονίας.
• Υποβαθμίζεται η συμμετοχή της δασικής υπηρεσίας στην αποτελεσματική προστασία, διαχείριση και φύλαξη του θηραματικού πλούτου.
• Δεν θωρακίζεται η δασική διοίκηση από αυθαιρεσίες και σκόπιμες μεθοδεύσεις υποβάθμισης της και προωθούνται σχέδια οργανισμών από το Υπ.Εσ.Δ.Δ.Α αμφίβολής αποτελεσματικότητας για μια υπηρεσία που θα έπρεπε να έχει κάθετη διάρθρωση.
• Δεν στελεχώνονται τα δασαρχεία που είναι οι πλέον νευραλγικές μονάδες, με το απαραίτητο επιστημονικό και υλωρικό προσωπικό .

Οι ευθύνες για το έλλειμμα δασικής πολιτικής, την αποσπασματική χρηματοδότηση και την μικρή κοινωνική προσφορά των Δασικών Υπηρεσιών πρέπει να επιρριφθούν εκεί που πραγματικά αναλογούν και όχι στις πλάτες των δασικών υπαλλήλων, που όχι μόνο είναι ολιγάριθμοι, αλλά επιπλέον στερούνται τα μέσα και τους πόρους για να εφαρμόσουν μια σύγχρονη, και αποτελεσματική δασική πολιτική.
Δεν μπορεί άλλωστε να παραβλεφθεί η αγωνιώδης προσπάθεια όλων των Κυβερνήσεων να βρουν τρόπους να ξεπεράσουν το πλαίσιο προστασίας που παρέχει το Σύνταγμα στα δασικά οικοσυστήματα προκειμένου να εξυπηρετήσουν διάφορα συμφέροντα.
Οι δασικές πυρκαγιές, που αποτελούν και το πρόβλημα στην προκείμενη περίπτωση, είναι φαινόμενο συνυφασμένο με το χαρακτήρα των μεσογειακών δασικών οικοσυστημάτων και θα συνεχίσουν να μας απασχολούν, όπως εξάλλου απασχολούν και τις πλέον προηγμένες χώρες οι οποίες διαθέτουν αποτελεσματικότερη οργάνωση και εξοπλισμό.
Η εγκατάλειψη των δασικών οικοσυστημάτων από τους δασόβιους πληθυσμούς, η επακόλουθη μείωση της απόληψης βιομάζας και η υπέρμετρη σώρευση καυσίμου ύλης, είναι οι σημαντικότεροι παράμετροι για την σημερινή διαμόρφωση του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας και την πρόκληση τόσο σημαντικών καταστροφών.
Οι συστηματικοί δασοκομικοί χειρισμοί, η λήψη προληπτικών μέτρων με έγκαιρη και επαρκή χρηματοδότηση, η γνώση των ιδιαιτεροτήτων των δασικών οικοσυστημάτων και η αναθεώρηση του επιχειρησιακού σχεδιασμού του Πυροσβεστικού Σώματος που θα του επιτρέψει να επεμβαίνει άμεσα πριν η φωτιά πάρει διαστάσεις (και δεν θα τα περιμένει όλα από τα εναέρια μέσα), είναι η λύση για να μειώσουμε τις συνέπειες από τις δασικές πυρκαγιές .
Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Π.Ε.Δ.Δ.Υ

Ο Πρόεδρος
Νίκος Μπόκαρης

Ο Γενικός Γραμματέας
Κων/νος Δημόπουλος