Πολύ χρήσιμη ενημέρωση συναδέλφων που αφορά στο χειρισμό αιτημάτων διαφόρων φορέων (κυρίως ΟΤΑ ή Νομικών Προσώπων) που αφορούν στον επαναπροσδιορισμό των ορίων και τον εν γένει χαρακτηρισμό των καταφυγίων άγριας ζωής και προστατευόμενων τοπίων και φυσικών σχηματισμών που δεν εμπίπτουν σε περιοχές προστασίας της βιοποικιλότητας και εθνικά πάρκα.
Με αφορμή πολλά αιτήματα φορέων που ζητούν τον χαρακτηρισμό ή τον επανακαθορισμό με βάση τα σύγχρονα ψηφιακά δεδομένα, περιοχών που είχαν χαρακτηριστεί με βάση την κείμενη νομοθεσία ως Καταφύγια Άγριας Ζωής καταθέτουμε τις σκέψεις μας που σε πολλές περιπτώσεις αποτέλεσαν τη βάση σύνταξης σχετικών απαντητικών εγγράφων της Διοίκησης οι οποίες μπορεί να αποτελέσουν τη βάση χειρισμού αναλόγων υποθέσων και αιτημάτων.
Σημείωση 1.
Για τον χαρακτηρισμό των καταφυγίων εφαρμόζεται η διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 21 του ν.1650 /1986, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με την παρ. 2 του άρθρου 178 « Ειδικότερα περιβαλλοντικά ζητήματα – Τροποποίηση άρθρου 21 ν. 1650/1986» του ν. 5037/2023 (Α ΄78), σύμφωνα με την οποία:
«Με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας διενεργούνται οι χαρακτηρισμοί των καταφυγίων άγριας ζωής και των προστατευόμενων τοπίων και φυσικών σχηματισμών, αν αυτές δεν εμπίπτουν σε περιοχές προστασίας της βιοποικιλότητας και εθνικά πάρκα.
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας προβλέπονται όροι και περιορισμοί στις δραστηριότητες που ασκούνται εντός των ανωτέρω καταφυγίων άγριας ζωής και προστατευόμενων τοπίων και φυσικών σχηματισμών. Στα καταφύγια άγριας ζωής απαγορεύονται η θήρα και η επαγγελματική αλιεία.»
Σημείωση 2.
Επισημαίνεται και υπενθυμίζεται ότι στην παράγραφο 4 του Άρθρου 47 «Ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες, σχέδια διαχείρισης και καθορισμός χρήσεων γης στις προστατευόμενες περιοχές» του ν. 4685/2020 προβλέπεται ότι :
«Πράξεις χαρακτηρισμού προστατευόμενων περιοχών, περιλαμβανομένων των περιφερειακών πάρκων, καθώς και η οριοθέτηση και ο καθορισμός χρήσεων γης και δραστηριοτήτων ή όρων δόμησης εντός αυτών, που έγιναν πριν από την ισχύ του παρόντος διατηρούν την ισχύ τους. Αν οι πράξεις αυτές δεν έχουν γίνει με προεδρικό διάταγμα, μπορούν να ανακληθούν με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.»
Σημείωση 3.
Επίσης σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 2, κεφ. Γ. «Θέματα Άγριας Ζωής Θήρας και Βοσκής» παρ. 11 της αριθ. ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/83988/2740 εξουσιοδότησης υπογραφής «Με εντολή Υπουργού» του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, «Με εντολή Υφυπουργού» του Υφυπουργού Περιβάλλοντος καιΕνέργειας και «Με εντολή Γενικού Γραμματέα Δασών» κλπ ( 13. Σχετικό) η αρμοδιότητα χαρακτηρισμού ενός καταφυγίου άγριας ζωής, που στην περίπτωση αυτή γίνεται με την αναπροσαρμογή των ορίων του, έχει μεταβιβαστεί στους Προϊσταμένους των Επιθεωρήσεων Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής και συγκεκριμένα:
«11. Πράξεις σχετικές με τον χαρακτηρισμό περιοχών ως καταφυγίων άγριας ζωής και προστατευομένων τοπίων και φυσικών σχηματισμών, όταν αυτές δεν εμπίπτουν σε περιοχές προστασίας της βιοποικιλότητας και εθνικά πάρκα (παρ. 7 του άρθρου 21 του ν. 1650/1986, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 1 του άρθρου 47 του ν. 4685/20, Α’ 92). »
Επομένως για την έκδοση από μια δασική Αρχή σε πρώτη φάση της σχετικής διοικητικής πράξης του χαρακτηρισμού του καταφυγίου άγριας ζωής για την οποία υποβάλλεται κάποιο αίτημα επαναχαρακτηρισμού του ή η προσαρμογή των νέων ορίων στα σημερινά ακριβή χαρτογραφικά δεδομένα, κατά το Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς (ΕΓΣΑ) 1987, απαιτείται η σχετική τεκμηριωμένη εισήγηση του οικείου Δασαρχείου και της Διεύθυνσης Δασών προς την οικεία Επιθεώρηση Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής, η οποία σύμφωνα με την προαναφερόμενη σχετική εξουσιοδότηση θα εκδώσει τη σχετική απόφαση η οποία στη συνέχεια θα δημοσιευτεί στο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως και θα κοινοποιηθεί στους ενδιαφερόμενους φορείς και τη Δ/νση Διαχείρισης Δασών του ΥΠΕΝ
Σχετικά στις αποφάσεις που εκδίδονται θα πρέπει να αναφερονται ρητα οι διατάξεις:
- Του Ν.1650/86 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει και ιδίως το άρθρο 21 παρ.7 όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 178 του ν. 5037/2023 (Α ΄78).
- του Ν. 3208/2003 (ΦΕΚ 303 Α΄) «Περί προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων,κατάρτισης δασολογίου, ρύθμισης εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων και άλλες διατάξεις».
- Των άρθρων 256 και 258 του ΝΔ 86/69 (ΦΕΚ 7α) «Περί Δασικού Κώδικος»
- Της με αριθ. Η.Π. 37338/1807/Ε. 103/2010 (ΦΕΚ 1495 β΄) «Περί καθορισμού μέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας κλπ» Κ.Υ.Α των Υπουργών Οικονομικών, Οικονομίας, Αντ/τας καιΝαυτιλίας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
- Οι διατάξεις του ν. 3937/2011 «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις» (Α’ 60).
- Οι διατάξεις του ν. 4685/2020 «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση στην
ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του
Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις» (Α 92) και ειδικότερα τα άρθρα 44, 45, 46, 47 αυτού.
- Οι διατάξεις του ν. 2204/1994 «Κύρωση Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα» (Α’ 59).
Ελπίζουμε η πληροφόρηση αυτή να σας είναι χρήσιμη γιατί δίνει απάντηση σε πολλά θέματα που αφορούν επαναχαρακτηρισμούς των ΚΑΖ που είχαν πρωτογενώς συσταθεί σαν καταφύγια θηραμάτων και στη συνέχεια μετονομάστηκαν σε καταφύγια άγριας ζωής και σημερα διατηρούν το χαρακτήρα του ΚΑΖ (παρα τις αλλαγές που εχουν γίνει στις χρήσεις γής) και παράλληλα δεν περιλαμβάνονται στο σύστημα προστατευόμενων περιοχών.
Νίκος Μπόκαρης
Πρόεδρος Δ.Σ Π.Ε.Δ.Δ.Υ