ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΔΑΣΟΛΟΓΩΝ
ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ Αθήνα, 20/11/2012
Διδότου 26 - 10680 Αθήνα
Προς:
Πρόεδρο ΕΙΔΙΚΗΣ ΜΟΝΙΜΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
(για την κοινοποίηση στα μέλη της επιτροπής)
Βουλή

Θέμα : Ζητήματα και περιπτώσεις παράνομης υλοτομίας


Η Ένωση μας συμμετέχει στις συζητήσεις και καταθέτει προτάσεις για όλα τα θέματα που αφορούν στην προστασία των δασών αλλά και για την αποτελεσματικότερη οργάνωση των δημόσιων Υπηρεσιών, για την εκπλήρωση αυτού του σκοπού.
Η σημερινή συζήτηση έχει ιδιαίτερη σημασία για εμάς και για τα μέλη μας, τους δασολόγους αλλά και τους λοιπούς δασικούς Υπαλλήλους , που καλούνται στην πράξη να αντιμετωπίσουν ένα φαινόμενο που τα τελευταία χρόνια παίρνει μεγάλες και ανησυχητικές διαστάσεις .
Θα ήθελα λοιπόν να αναφερθώ στις πραγματικές συνθήκες που έδωσαν αυτή τη διάσταση στο πρόβλημα των λαθροϋλοτομιών.
Είναι γνωστό ότι μεγάλο μέρος των αναγκών θέρμανσης των κατοίκων της υπαίθρου χώρας και κυρίως των ορεινών περιοχών, καλύπτεται παραδοσιακά με τη χρήση καυσόξυλων, (παράλληλα ασφαλώς με τη χρήση πετρελαίου.
Η κατανάλωση καυσόξυλων ήταν σταθερή και καλυπτόταν τόσο από την εγχώρια αγορά όσο και με φτηνές εισαγωγές καυσόξυλων. Κύριο χαρακτηριστικό αυτής της αγοράς (καυσίμων θέρμανσης), ήταν η ισορροπία που είχε διαμορφωθεί ανάμεσα στα είδη και τις τιμές των καυσίμων με βάση τις χρησιμοποιούμενες συσκευές - τεχνολογία και την ευκολία προμήθειας - αποθήκευσής τους. Ουσιαστικά το χαμηλό (συγκριτικά) κόστος προμήθειας του πετρελαίου, οδηγούσε περισσότερο στη χρήση του (ευκολία αποθήκευσης –χρήσης κλπ) υποκαθιστώντας σε μεγάλο ποσοστό το ξύλο .
Η σχέση αυτή τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης και των δυσβάστακτων μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής έχει αλλάξει και έχει οδηγήσει τους φτωχούς κατά κύριο λόγο κατοίκους των ορεινών περιοχών (και όχι μόνο) να αναζητούν υπερδιπλάσιες ποσότητες ξύλων για την κάλυψη των αναγκών τους και συνεπώς έχει αυξηθεί κατακόρυφα η πίεση που δέχονται τα δασικά οικοσυστήματα.
Συνεπώς το πρόβλημα που συζητάμε είναι κατεξοχήν πολιτικό και οικονομικό και συνδέεται με την κατάσταση που έχει περιέλθει η ελληνική κοινωνία με τα μέτρα που λαμβάνονται και έχουν οδηγήσει σε απόγνωση και οικονομική εξαθλίωση τον ελληνικό λαό. Όσο συνεχίζεται αυτή η κατάσταση και όσο δυσχεραίνεται η δυνατότητα των κατοίκων των ορεινών περιοχών να ικανοποιήσουν βασικές βιοτικές τους ανάγκες, το πρόβλημα θα επιτείνεται, δυστυχώς σε βάρος των δασών του φυσικού περιβάλλοντος και της εθνικής μας οικονομίας (δεδομένης της απώλειας εσόδων και για το κράτος).
Ασφαλώς το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην κατηγορία αυτή (των φτωχών κατοίκων) που προανέφερα αλλά επεκτείνεται και σε φαινόμενα παράνομης υλοτομίας και διακίνησης καυσόξυλων από οργανωμένα τοπικά συμφέρονται, που γνωρίζοντας την εγγενή αδυναμία του Κράτους να προστατέψει τη δημόσια περιουσία , προσβλέποντας στο εύκολο κέρδος που εξασφαλίζει η αυξημένη ζήτηση καυσόξυλων από τα μεγάλα αστικά κέντρα, καταφεύγουν στην παράνομη δραστηριότητα, η οποία και μόνο, κατά την άποψή μου θα πρέπει να αποτελέσει την κεντρικό σημείο που οφείλει να εστιάσει η επιτροπή περιβάλλοντος στη σημερινή συζήτηση.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές
Θα ήθελα να καταθέσω στην επιτροπή ότι η προσέγγιση που κάνουμε στην Π.Ε.Δ.Δ.Υ για το πρόβλημα της δασοπροστασίας στηρίζεται σε ένα βασικό για εμάς αξίωμα, που αφορά στο διοικητικό ρόλο της Δασικής Υπηρεσίας, ως υπηρεσίας που από το Σύνταγμα και τους νόμους, ασκεί τη δασοπολιτική επιτήρηση στα δάση μας.
Η παραδοχή αυτή συνδέεται (ρητορικά και ουσιαστικά) με το την υπόθεση « τι ακριβώς κράτος θέλουμε, πώς αυτό θα οργανώνεται και τι αρμοδιότητες πρέπει να ασκεί» .
Συνδέοντας αυτή την παραδοχή με το θέμα της συζήτησης, μπορούμε να πούμε ότι αν και το κύριο και θεμελιώδες έργο της Δασικής Υπηρεσίας είναι η αειφορική διαχείριση των δασών, όμως στη βάση της οργάνωσης της δασοπονίας με σύγχρονο τρόπο (δηλαδή με βάση τα κοινωνικά- οικονομικά και τεχνικά της χαρακτηριστικά) βρίσκεται η υποχρέωση οργάνωσης της δασικής διοίκησης, χωρίς την οποία κανένα είδος ή σύστημα διαχείρισης και προστασίας είναι δυνατόν να εφαρμοστεί με επιτυχία.
Συνεπώς η οργάνωση της δασικής διοίκησης (δασικής Υπηρεσίας) πρέπει να προηγηθεί οιασδήποτε άλλης ενέργειας, είτε ομιλούμε για τη την υλοποίηση στόχων δασικής πολιτικής στο δάσος που διαχειριζόμαστε, είτε ομιλούμε για την δασοπονία γενικότερα.
Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει και η διακομματική επιτροπή της βουλής στο πόρισμα της για τη δασοπροστασία που προτείνει το Φορέα Δασοπροστασίας (βλέπετε σχετικό πόρισμα) αλλά όπως γνωρίζετε οι περισσότεροι, έμμεινε στα χαρτιά και είναι ένα θέμα που κατά τη γνώμη μου πρέπει να το ξαναδούμε, επικαιροποιώντας και εξορθολογώντας τους άξονες πολιτικής που πρότεινε η διακομματική επιτροπή της Βουλής για τα δάση, με βάση και τα σημερινά δεδομένα.
Ένα δεύτερο σημείο που θα ήθελα να εστιάσω είναι η οριζόντια έκταση του φαινομένου των λαθροϋλοτομιών σε όλη τη χώρα, από οργανωμένες και μη ομάδες και φυσικά πρόσωπα, δηλαδή στο μέγεθος του συζητούμενου προβλήματος, δεδομένο που απαιτεί τη συστηματική οργάνωση και παρουσία των Κρατικών Υπηρεσιών μέσα στο δάσος και από την άλλη πλευρά δυσκολεύει από τη φύση του τη λήψη ειδικών μέτρων σε μια μόνο περιοχή της Χώρας δεδομένου ότι ανάγεται στο σύνολό της.
Στη βάση αυτή θα ήθελα να καταθέσω κάποιες προτάσεις ως ακολούθως:
Μέτρα πρόληψης /περιορισμού:
1. Λειτουργία των Δασικών Υπηρεσιών επί 16ώρου βάσεως όλες τις μέρες της εβδομάδας (εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το τρέχον έτος ).
2. Λήψη νομοθετικών μέτρων για τη διασφάλιση της λειτουργίας των Υπηρεσιών και την ασφάλεια του προσωπικού που εμπλέκεται στην πάταξη του φαινομένου (εξαίρεση από περιορισμούς σε καύσιμα, εκτός έδρας μετακινήσεις- εξαίρεση από το ν.4024/2012 – εργασίες πεδίου -προβλήματα με επιθέσεις κατά δασικών) .
3. Προώθηση ειδικών προγραμμάτων για τις λαθροϋλοτομίες με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο (εκτός προϋπολογισμού)
4. Εξοπλισμός Δασικών Υπηρεσιών – Οργάνωση προσωπικού – Στολές για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των ελέγχων.
5. Λήψη πρόσθετων νομοθετικών μέτρων σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το υπουργείο Οικονομικών για τη δίωξη των σχετικών παραβάσεων, τη διαμόρφωση ποινών που να εφαρμόζονται άμεσα ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο και να διευκολυνθούν οι οικονομικοί έλεγχοι στην ασκούμενη εμπορία (ενδεικτικά θα μπορούσε να αναφερθούν)
α. Η ενεργοποίηση της δήμευσης των οχημάτων και των λοιπών μέσων και εργαλείων που χρησιμοποιούνται από τους λαθροϋλοτόμους (όχι πλέον συντηρητική κατάσχεση), με ανεύρεση τοπικά κατάλληλου χώρου φύλαξης αυτών ή εναλλακτικά .
β. Η καθιέρωση ποινής (υψηλού) προστίμου ανάλογου με την τιμή πώλησης των παράνομα υλοτομημένων καυσοξύλων και διερεύνηση της δυνατότητας ενεργοποίησης της διάταξης του άρθρου 271 του Ν.Δ 86/69 που αφορά στον 5πλασιασμό της τιμής του πίνακα διατίμησης, στις δημοπρασίες. Η ακόμη και πρόβλεψη διάθεσης των κατασχόμενων καυσόξυλων για την κάλυψη ατομικών αναγκών (δηλαδή να μη δημοπρατούνται αυτά γιατί ουσιαστικά οι ίδιοι οι λαθρουλοτόμοι ή οι οικογένειες τους συμμετέχουν στη δημοπρασία και μετά τα μεταπωλούν) .
γ. Αύξηση επιβαλλόμενων ποινών
6. Συνεργασία με λοιπούς φορείς για την οργάνωση μικτών περιπόλων (Αστυνομία, Οικονομικές υπηρεσίες, συνοριοφύλακες κλπ) για την από κοινού άσκηση, κατά αρμοδιότητα, ελέγχων (πχ ο έλεγχος στις εμπορικές επιχειρήσεις είναι αρμοδιότητα του ΣΔΟΕ ενώ η άσκηση ελέγχων στον τόπο του αδικήματος αρμοδιότητα των δασικών Υπηρεσιών)
7. Εκπόνηση προγραμμάτων ενημέρωσης :
α. Δημιουργία χώρου στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ με τίτλο «καταγγελίες πολιτών» στο πρότυπο που λειτουργεί ήδη το ΣΔΟΕ
β. Ενημέρωση με ανακοίνωση στον ηλεκτρονικού και έντυπου τύπου για το πρόβλημα και τη δυνατότητα άμεσων καταγγελιών στο τετραψήφιο 1591.
γ. Διαφημιστικό σποτ.
8. Συνεργασία των περιφερειακών δασικών υπηρεσιών με τους ΟΤΑ (Τοπικές Κοινότητες) και την ΕΛΑΣ για ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών, των Δασικών Συνεταιρισμών και των εμπόρων ξυλείας και καυσόξυλων- Αξιοποίηση εθελοντισμού.
9. Λήψη διοικητικών μέτρων για τον περιορισμό του προβλήματος σε ορεινές περιοχές, με την έκδοση Δασικών Αστυνομικών Διατάξεων (στα πλαίσια του δασικού κώδικα) όπου θα επιτρέπεται η συγκομιδή και η διάθεση καυσοξύλων από επιλεγμένες συστάδες, σε κατοίκους μειονεκτικών- ορεινών περιοχών με την εποπτεία και επίβλεψη των οικείων δασικών Υπηρεσιών (διαδικασία που ήδη εφαρμόζεται στη βόρεια Ελλάδα.)
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ Π.Ε.Δ.Δ.Υ
ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΚΑΡΗΣ