Category Archives: Κυρίως Άρθρα

Θέμα : Συνάντηση με Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας

Αγαπητοί Συνάδελφοι,

Η Πανελλήνια Ένωση Δασολόγων Δ.Υ, προσκλήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο, στις 16 Ιανουαρίου ε.ε και συνάντησε τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια.

Η συνάντηση διημείφθη σε ιδιαίτερα θετικό κλίμα για το συνδικαλιστικό μας όργανο. Ο Πρόεδρος ήταν ενημερωμένος για την τεκμηριωμένη, συστηματική και συνεπή συνδικαλιστική μας δράση, για τις θεσμικές μας πρωτοβουλίες σε ότι αφορά την προστασία των δασών και του Φυσικού Περιβάλλοντος και τους αγώνες μας για τη συνταγματική τους προστασία .

Από την πλευρά της Π.Ε.Δ.Δ.Υ στη συνάντηση συμμετείχε το Προεδρείο της Ένωσης δηλαδή οι κ.κ Μπόκαρης Νικόλαος, Πρόεδρος της Ένωσης, Καραγεώργος Γεώργιος, Αντιπρόεδρος, Δημόπουλος Κων/νος Γενικός Γραμματέας και Φραγκισκάκης Νικήτας Ταμίας.

Στη συζήτηση που έγινε:
– Αναλύθηκε η ανάγκη αναδιοργάνωσης της δασικής υπηρεσίας, η ανάγκη αποτελεσματικότερης διάρθρωσής της και η ανάγκη κάλυψης των κενών θέσεων προσωπικού όλων των ειδικοτήτων. Τονίστηκε ο ιδιαίτερος ρόλος των δασικών υπηρεσιών στην προστασία της δημόσιας περιουσίας και διασυνδέθηκε το αίτημα της αναδιοργάνωσης με την τριτοβάθμια εκπαίδευση .
– Τονίστηκε η ανάγκη σύνταξης των δασικών χαρτών και του δασολογίου και προβλήθηκε η ανάγκη υποστήριξης της δραστηριότητας αυτής ενόψει μάλιστα του 4ΟΥ ΚΠΣ . Ιδιαίτερα δόθηκε έμφαση στις τριβές ανάμεσα στα συναρμόδια Υπουργεία για το θέμα των δασικών χαρτών και ζητήθηκε η σχετική παρέμβαση του Προέδρου.
– Αναλύθηκε το θέμα και η σημασία της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών .
– Συζητήθηκε το θέμα της ελλειμματικής χρηματοδότησης του τομέα και διασυνδέθηκε το θέμα αυτό με τις δασικές πυρκαγιές και τα περιβαλλοντικά ζητήματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία.
Διατυπώθηκε από όλους τους παρευρισκόμενους αίτημα προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αναληφθεί από αυτόν η πολιτική πρωτοβουλία ώστε να αναδειχθούν και να τοποθετηθούν ψηλότερα στην πολιτική ατζέντα τα παραπάνω ζητήματα .
Ασφαλώς το προσωπικό κύρος και ο θεσμικός ρόλος του Προέδρου μπορούν να εγγυηθούν την προβολή των αιτημάτων μας στην ελληνική κοινωνία και στην ψηλότερη ιεράρχησή τους από το πολιτικό μας σύστημα.
Στην κατεύθυνση αυτή ενημερωθήκαμε από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ότι ακολούθησε (την επόμενη από τη συνάντηση ημέρα), επικοινωνία του Προέδρου της Δημοκρατίας με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, όπου και εκφράστηκε η στήριξη του Προέδρου στα αιτήματά μας και ζητήθηκε η λήψη μέτρων .
Η Ένωσή μας θα συνοδεύει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις εκδηλώσεις που αφορούν στην προστασία και την αποκατάσταση των δασών και του φυσικού περιβάλλοντος, σε μια προσπάθεια να αναδεικνύονται και να παραμένουν επίκαιρα τα ζητήματα που του θέσαμε .

Με την ευκαιρία και αυτής της επικοινωνίας, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης σας εύχεται καλή και δημιουργική χρονιά, με υγεία και ευτυχία, για τον κάθε συνάδελφο ξεχωριστά.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Νίκος Μπόκαρης

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Κώστας Δημόπουλος

Η ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟΝ ΠΥΡΓΟ ΗΛΕΙΑΣ ΣΕ ΗΜΕΡΙΔΑ ΠΟΥ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΟ ΤΕΕ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΓΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ.

Μπόκαρης Νικόλαος
Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος
Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης
Δασολόγων Δημ. Υπαλλήλων

Θέμα: ¨ Πρόληψη δασικών Πυρκαγιών –Μέτρα αποκατάστασης δασών και δασικών εκτάσεων¨

Κυρίες και κύριοι

Δεν γνωρίζω πόσο επίκαιρο είναι, σήμερα, εδώ, να μιλάμε για την πρόληψη των πυρκαγιών. Δηλαδή να ομιλούμε για τη λήψη μέτρων που θα περιορίσουν τον αριθμό και τις συνέπειες των δασικών πυρκαγιών, σε μια περιοχή που έχει ήδη πληγεί ανεπανόρθωτα από τις δασικές πυρκαγιές και είναι εμφανείς οι επιπτώσεις της τραγωδίας στον κοινωνικό και οικονομικό ιστό και το φυσικό περιβάλλον του Νομού. Εκτιμώ ότι η οποιαδήποτε θεωρητική προσέγγιση και οι όποιοι σχεδιασμοί για την πυροπροστασία –είτε αναφερόμαστε στην πρόληψη είτε στην καταστολή των πυρκαγιών- έχουν, εκ του αποτελέσματος, αποτύχει και εκείνο που απομένει είναι να δοκιμαστεί πλέον η δυνατότητα της συντεταγμένης Πολιτείας να προχωρήσει με συστηματικό τρόπο στη λήψη μέτρων για την αποκατάσταση του παραγωγικού δυναμικού στις πληγείσες περιοχές.

Επιτρέψτε μου όμως να αναφερθώ στο πρόβλημα των πυρκαγιών, στα μέτρα πρόληψης (και όχι μόνο) και να αναπτύξω τον προβληματισμό μου, που πιστεύω θα είναι χρήσιμος στη συζήτηση που θα ακολουθήσει.

Η ανάθεση της αρμοδιότητας για τη δασοπυρόσβεση στο Πυροσβεστικό Σώμα, με το νόμο 2612/1998 (ΦΕΚ 112/Α΄), παρ΄ όλες τις προσδοκίες που εκφράστηκαν και αφορούσαν στη δημιουργία ενός αποτελεσματικότερου συστήματος δασοπυρόσβεσης, δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Με το νομοθέτημα αυτό διαχωρίστηκε η αρμοδιότητα της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών (που συνεχίζει να εκτελεί η Δασική Υπηρεσία) από το έργο της καταστολής των δασικών πυρκαγιών το οποίο ανέλαβε πλέον το Πυροσβεστικό Σώμα.
Πόσο όμως ευδιάκριτα είναι τα όρια ανάμεσα στην πρόληψη και την καταστολή των πυρκαγιών και πόσο συμπληρωματικό είναι το έργο των δύο αυτών υπηρεσιών, η ακόμη και των άλλων εμπλεκομένων φορέων, είναι κάτι το οποίο δεν αξιολογήθηκε και συνεχίζει να αποτελεί ζητούμενο και σήμερα, όπως αντίστοιχα ζητούμενο είναι το κατά πόσο οι υπηρεσίες ανταπεξήλθαν μέχρι σήμερα στην ευθύνη που τους ανατέθηκε.
Πρόληψη για εμάς θεωρείται κάθε έργο, δραστηριότητα ή εργασία που συμβάλλει στη μείωση τόσο του αριθμού των δασικών πυρκαγιών όσο και των καταστρεπτικών συνεπειών τους στο φυσικό περιβάλλον. Δηλαδή στα δασικά οικοσυστήματα, στις γεωργοδενδροκομικές εκμεταλλεύσεις και το κτηνοτροφικό κεφάλαιο.
Συνεπώς η έννοια της πρόληψης συνδέεται με την ύπαρξη μέτρων δασικής πολιτικής που θα εξυπηρετούν πρώτιστα τους στόχους για την προστασία και συνακόλουθα στόχους που προάγουν την ανάπτυξη των δασικών οικοσυστημάτων.

Κάτω από αυτή τη θεώρηση, η πρόληψη των πυρκαγιών στα δάση, προϋποθέτει ένα δασοδιοικητικό σύστημα, δίκαιο, αποτελεσματικό και σύγχρονο, που θα έχει τη δυνατότητα να καταγράψει και να ελέγχει τους φυσικούς πόρους που διαχειρίζεται (και προστατεύει) και να αναδεικνύει τον πολυλειτουργικό χαρακτήρα των δασικών οικοσυστημάτων, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό, στην ανάπτυξη και την οικονομία των ορεινών περιοχών και τη συγκράτηση του πληθυσμού σε αυτές.
Η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών συνδέεται με τη χρηματοδότηση καθαρά δασοκομικών μέτρων όπως είναι ο κατάλληλος χειρισμός των εύφλεκτων δασών της μεσογειακής ζώνης, με κατάλληλες αραιώσεις, κλαδεύσεις και απομάκρυνση του εύφλεκτου υπορόφου, κυρίως στις παρυφές του οδικού δικτύου και σε επικίνδυνα σημεία, ώστε να μειώνεται η ευφλεκτικότητα και να εμποδίζεται η εξάπλωση των πυρκαγιών και η μετατροπή τους σε επικόρυφες. Συνεπώς η συστηματική χρηματοδότηση αυτών των έργων όπως και των έργων που εξυπηρετούν την κίνηση των πυροσβεστικών οχημάτων και του προσωπικού (δασικοί δρόμοι, αντιπυρικές λωρίδες, υδατοδεξαμενές, παρατηρητηρία κλπ) είναι αναγκαία προϋπόθεση για την επιτυχία του αντιπυρικού σχεδιασμού, η οποία παράλληλα εξυπηρετεί λοιπούς δασοπονικούς σκοπούς όπως η απόληψη του παραγόμενου ξυλώδους όγκου, η κοινωφέλεια και η παραγωγή υπηρεσιών για τους κατοίκους.
Τα προαναφερόμενα προληπτικά μέτρα συνδέονται με την εφαρμογή, στο πεδίο, των σχεδίων επιχειρησιακής δράσης, εξυπηρετούν δηλαδή το έργο της καταστολής επηρεάζοντας το είδος, την ένταση και την εξέλιξη των πυρκαγιών και συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη οργάνωση των δυνάμεων πολιτικής προστασίας, μειώνοντας και το τελικό μέγεθος των καταστροφών.
Όταν λοιπόν συζητάμε για πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, ουσιαστικά αναφερόμαστε στην ανάγκη διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων, τη μείωση της καύσιμης ύλης με την ενίσχυση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και την εκτέλεση υλοτομικών εργασιών από δασικούς συνεταιρισμούς, την εκτέλεση προκατασταλτικών έργων όπως είναι οι δρόμοι, οι αντιπυρικές ζώνες, οι υδατοδεξαμενές και οι κρουνοί υδροληψίας, τα παρατηρητήρια και τα πυροφυλάκεια.
Επίσης ασφαλώς όταν αναφερόμαστε στην πρόληψη των πυρκαγιών οφείλουμε να εντοπίσουμε και το ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές κοινωνίες με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές οργανώσεις τους καθώς και τις ομάδες εθελοντών. Υπό αυτή τη θεώρηση πρέπει να δίνεται έμφαση :
-Στην ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών, μέσω των Μ.Μ.Ε, για το πρόβλημα των πυρκαγιών.
-Στην εκπόνηση σχεδίων σε επίπεδο καποδιστριακού δήμου για την οργάνωση των δυνάμεων πολιτικής προστασίας προκειμένου οι πολίτες να συνδράμουν στην φύλαξη των δασών και την άμεση αναγγελία των πυρκαγιών,
– Στη διασπορά πυροσβεστικών οχημάτων μέσα στο δάσος, στην επάνδρωση πυροφυλακείων και στην εκτέλεση περιπολιών, ώστε να ελέγχονται με συστηματικό τρόπο τα δάση και να επιτυγχάνεται η άμεση αναγγελία και επέμβαση στην περίπτωση πυρκαγιάς .
-Τέλος, είναι χρήσιμη ακόμα και η ανάλυση σεναρίων που θα αφορούν στον τρόπο δράσης του μηχανισμού, σε διάφορες περιπτώσεις πυρκαγιών και ανάλογα με το είδος της βλάστησης, την τοποθεσία εκδήλωσης της πυρκαγιάς, την ταχύτητα επέκτασής της και τις τοπικές μορφολογικές και μετεωρολογικές συνθήκες.

Η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, με τα προαναφερόμενα χαρακτηριστικά, αποτελεί έννοια ταυτόσημη, ισοβαρή και το ίδιο σημαντική με την καταστολή, την οποία όμως η πολιτεία δεν αντιμετώπισε και δεν αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο, ούτε σε επίπεδο οργάνωσης αλλά ούτε και σε χρηματοδοτικό επίπεδο.

Αιτία κατά την άποψή μας είναι η ανυπαρξία δασικής πολιτικής, ουσιαστικά η έλλειψη πολιτικής βούλησης, που συνέβαλε στην κατάρρευση του δασοδιοικητικού συστήματος και την περιθωριοποίηση των δασικών υπηρεσιών. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η επικάλυψη αρμοδιοτήτων και η επικράτηση διαχειριστικών αντιλήψεων που εξυπηρετούν συντεχνιασμούς , η κατασπατάληση (επιτρέψτε μου την έκφραση) πόρων, από διάφορους φορείς και οργανισμούς, ακόμα και αν αυτοί δεν ασκούν αντίστοιχη αρμοδιότητα, η μη προώθηση των δασικών χαρτών, δηλαδή της καταγραφής των δασικών οικοσυστημάτων που κατά τεκμήριο αποτελούν και δημόσια περιουσία και τελικά η εγκατάλειψη των δασικών οικοσυστημάτων από τις τοπικές κοινωνίες .
Στην έλλειψη δασικής πολιτικής αποδίδουμε την αποδυνάμωση των συνιστωσών εκείνων που συνδέουν τα δάση μας με την κοινωνία, ξεκαθαρίζουν τη μορφή, τη χρήση και την ιδιοκτησία επί των δασών και ουσιαστικά καθορίζουν το επίπεδο πρόληψης και τη δυνατότητα συστηματικού ελέγχου και προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων.
Τα προαναφερόμενα αντικατοπτρίζονται καθαρά στο επίπεδο διάθεσης πόρων για την εκτέλεση των απαραίτητων έργων για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών.
Σε ολόκληρο το 3ο ΚΠΣ διατέθηκαν 170 περίπου εκατομμύρια ευρώ για όλες τις δασικές δραστηριότητες. Αν αναλογιστούμε όμως ότι σε όλη τη χώρα υπάρχουν 102 διοικητικές μονάδες που διαχειρίστηκαν τους πόρους αυτούς και την επταετή διάρκεια του προγράμματος τότε θα δούμε ότι κατά μέσο όρο διατέθηκαν περίπου 200.000 ευρώ /έτος /υπηρεσία για όλες τις δασικές δραστηριότητες, ποσό που κάθε άλλο ανταποκρίνεται στις ανάγκες του τομέα.
Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι η συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου δεν ήταν επιλέξιμη για χρηματοδότηση από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτό ανάγκασε τη διοίκηση να εξασφαλίσει εθνικούς πόρους του Π.Δ.Ε της τάξεως των 3.000.000 € κατ, έτος προκειμένου να διασφαλίζεται στοιχειωδώς η βατότητα του δικτύου και η κίνηση σε αυτό των πυροσβεστικών οχημάτων.
Έχω την εντύπωση ότι οι περισσότεροι από εμάς εάν βρισκόμαστε στη θέση των τοπικών Δασαρχών και μας είχε ανατεθεί η αρμοδιότητα της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, υπό αυτούς τους όρους, ασφαλώς δεν θα αισθανόμαστε ευχάριστα .
Δυστυχώς όμως η πραγματικότητα που ζούμε στο δασικό τομέα τα τελευταία έτη αναιρεί την οποιαδήποτε διάθεση θετικής προσέγγισης . Αν αναλογιστούμε δε και την ακόμα σκληρότερη πραγματικότητα που έζησαν οι πολίτες στην Πελοπόννησο στη
Δυτική Ελλάδα και την Εύβοια, κατά τις τελευταίες πυρκαγιές, τότε, δεν πρέπει να συζητάμε για θετική ή αρνητική προσέγγιση, αλλά για ευθύνες .

Κυρίες και κύριοι
Η αποτυχία του συστήματος δασοπυρόσβεσης (όπως αυτό προσδιορίζεται στο νόμο 2612/1998) με το οποίο διαχωρίστηκε η πρόληψη από την καταστολή των πυρκαγιών, δεν αφορά μόνο στα μέτρα πρόληψης αλλά συνδέεται με τον αναποτελεσματικό τρόπο οργάνωσης και την κακή εφαρμογή, μέσα στα δάση, του αντιπυρικού σχεδιασμού.
Επιγραμματικά θα αναφέρω:
-Την μη επαρκή γνώση των δασικών οικοσυστημάτων και των ιδιαίτερων πυρολογικών σταθερών και των τοπικών συνθηκών που επηρεάζουν την εξέλιξη μιας πυρκαγιάς.
-Την ισχύουσα επιχειρησιακή αντίληψη να δίνεται προτεραιότητα στην προστασία των κατοικιών και των υποδομών και ουσιαστικά να εγκαταλείπονται τα δασικά οικοσυστήματα στην τύχη τους,.
-Στην εσφαλμένη πρακτική να δίνεται βαρύτητα στη δράση των εναερίων μέσων, χωρίς να διασφαλίζεται η παράλληλη συνεισφορά επίγειων δυνάμεων που θα κάνουν και το έργο της τελικής κατάσβεσης.
Αυτά και όχι μόνο, αποτελούν την άλλη όψη του νομίσματος .
Ασφαλώς τα προβλήματα που διαπιστώνονται χρόνο με το χρόνο είναι πολλά και αφορούν στην οργάνωση όλων των συντελεστών της πολιτικής προστασίας της χώρας μας από το στάδιο της πρόληψης (προκατασταλτικά έργα, καθαρισμοί, παρουσία δυνάμεων μέσα στα δάση) έως και τον επιχειρησιακό σχεδιασμό, την οργάνωση και την αποτελεσματική συμμετοχή όλων των φορέων στην καταστολή των πυρκαγιών, με αποτελεσματικό τρόπο και συμπληρωματική δράση.

Επιβάλλεται να γίνουν διορθωτικές κινήσεις τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο, με σκοπό τη δημιουργία ενός πλέον αξιόπιστου συστήματος πυροπροστασίας το οποίο θα αξιοποιεί τις δυνάμεις πολιτικής προστασίας της χώρας, (δασικές Υπηρεσίες, Πυροσβεστικές υπηρεσίες, ΟΤΑ , δασικούς συνεταιρισμούς, εθελοντές κλπ).

Η ελληνική κοινωνία, με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές της φετινής περιόδου, αξιολόγησε αρνητικά την πολιτική που εφαρμόστηκε από την Πολιτεία στα δασικά οικοσυστήματα, και ζητά τη λήψη μέτρων για τη χάραξη μιας νέας πολιτικής για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών δασών. Μια πολιτική που σε επίπεδο διαχείρισης των φυσικών καταστροφών θα οργανώνει αποτελεσματικά τις δυνάμεις πολιτικής προστασίας, θα αξιοποιεί τη γνώση και την επιστήμη και θα αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τους κινδύνους που απειλούν τους φυσικούς πόρους της πατρίδας μας και ιδιαίτερα τα δάση εξασφαλίζοντας σε εθνικό αλλά και τοπικό επίπεδο τις οικολογικές, οικονομικές και κοινωνικές λειτουργίες τους.

Στην κατεύθυνση αυτή:
1. Επαναφέρουμε και από αυτό το βήμα την πρόταση για δημιουργία Υπουργείου Περιβάλλοντος στο οποίο θα ενσωματωθούν όλες, οι με κύριο περιβαλλοντικό αντικείμενο υπηρεσίες και από το οποίο θα εκπορεύεται η συνολική περιβαλλοντική πολιτική.

2. Προτείνουμε την αναθεώρηση του ρόλου της πολιτικής προστασίας και την ένταξη στον επιχειρησιακό σχεδιασμό όλων των διαθέσιμων δυνάμεων και μέσων πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.

3. Ζητάμε να προχωρήσει η αναδιοργάνωση των δασικών υπηρεσιών, με την πρόσληψη ειδικών επιστημόνων (βιολόγων, μηχανικών, νομικών) και σαφείς αρμοδιότητες και διακεκριμένο ρόλο στο σύστημα πολιτικής προστασίας.

4. Την άμεση έναρξη της κατάρτισης των Δασικών Χαρτών

5. Την οργάνωση προγραμμάτων Εκπαίδευσης -Επιμόρφωσης των πολιτών, σε συνεργασία με τους Ο.Τ.Α. και συνδικαλιστικούς και κοινωνικούς φορείς.

6. Την υλοποίηση εκτεταμένων αναδασωτικών προγραμμάτων κυρίως σε περιοχές κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα.

Οι προτάσεις αυτές σε ότι αφορά στην άσκηση διοικητικών αρμοδιοτήτων, σχετίζονται με τα μέτρα αποκατάστασης και με την κατάσταση που επικρατεί στις καμμένες περιοχές μετά την καταστολή των πυρκαγιών .

Η υπερπροσφορά προτάσεων και πρωτοβουλιών εκτός από τα θετικά της στοιχεία, που όλοι αναγνωρίζουμε, εμπεριέχει και σκοπιμότητες. Εκείνο που διασφαλίζει τα μέτρα ανασυγκρότησης του κατεστραμμένου παραγωγικού και περιβαλλοντικού δυναμικού είναι
η διάκριση των κατά χώρο αρμοδιοτήτων, η τήρηση της νομιμότητας και η λήψη τεχνικών και διοικητικών μέτρων με βάση την επιστήμη.
Τα εμφανιζόμενα (σε πολλές περιπτώσεις) κοινωνικά, διοικητικά και νομικά ζητήματα μετά από μια τόσο μεγάλη καταστροφή, δεν πρέπει να ακυρώνουν τους νόμους και την επιστήμη που πρέπει να προτείνει μέτρα με απολύτως διακριτό τρόπο.
Οι μηχανικοί πρέπει να μιλάνε για τα έργα μηχανικού, οι γεωπόνοι για τη γεωργία, οι γεωλόγοι για τα εδάφη και οι δασολόγοι για τα δασικά οικοσυστήματα.

Κυρίες και κύριοι

Τα μεσογειακά δασικά οικοσυστήματα είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές και συνήθως η φυσική τους αναγέννηση γίνεται εύκολα χωρίς να απαιτείται η οποιαδήποτε τεχνητή αναδάσωση.
Ιδιαίτερα όταν συζητάμε για δασικά οικοσυστήματα στη ζώνη των αειφύλλων πλατυφύλλων ή δασικά είδη όπως η Πεύκη τότε η εκτέλεση αναδασωτικών εργασιών δεν είναι το πρώτο μέλημά μας. Εκείνο που επιβάλλεται να γίνει σε πρώτη φάση είναι η αποτύπωση των καμμένων εκτάσεων, η κατάταξη των δασικών διαπλάσεων που καταστράφηκαν με βάση το είδος, την ηλικία και την κατάστασή τους και η μελέτη του δασικού οικοσυστήματος ώστε η αναδημιουργία του να γίνει χωρίς βιασύνη, με φυσικό τρόπο και με πολλαπλασιαστικό υλικό που θα προκύπτει από το ίδιο οικοσύστημα.
Βεβαίως τα παραπάνω τίθενται κάτω από διαφορετική θεώρηση στην περίπτωση εκτάσεων που καίγονται για δεύτερη ή τρίτη φορά. Στην περίπτωση αυτή επιβάλλεται στη μελέτη αναδάσωσης να προσδιοριστούν τα ειδικότερα μέτρα για την αποκατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων, το χρονοδιάγραμμα της τεχνικής παρέμβασης, το φυτευτικό υλικό και τα συνοδευτικά μέτρα υποστήριξης της προσπάθειάς μας.

Το μεγάλο πρόβλημα που καλούμαστε να επιλύσουμε μετά από μια δασική πυρκαγιά, το οποίο χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση είναι ο κίνδυνος διάβρωσης των εδαφών τα οποία έχουν χάσει το προστατευτικό τους κάλυμμα και ο ιδιαίτερα μεγάλος κίνδυνος για την εμφάνιση πλημμυρικών φαινόμενων στις καμμένες περιοχές.

Μετά την πυρκαγιά, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται, το έδαφος δημιουργεί ένα επιφανειακό υδρόφοβο στρώμα, μια κρούστα, πάχους 5-6 mm, το οποίο εμποδίζει το νερό να διηθηθεί μέσα στο έδαφος και το αναγκάζει να ρέει επιφανειακά και να αποκτά μεγάλη ταχύτητα.
Με τον τρόπο αυτό αποσπάται το έδαφος και προκαλείται η διάβρωση του, το λεγόμενο ξέπλυμα του εδάφους.
Για να γίνει αντιληπτή η διάσταση του προβλήματος σας μεταφέρω κάποια στοιχεία σύμφωνα με τον καθηγητή μας τον κ.Ντάφη, για το συντελεστή απορροής για τα δάση αυτής της κατηγορίας ο οποίος κυμαίνεται από 2,5-10% . Αυτό σημαίνει ότι από τα 100 χιλιοστά απορέουν επιφανειακά 2,5 έως 10 χιλιοστά. Από το υπόλοιπο ποσό ένα μέρος συγκροτείται από την κομοστέγη (30%), καταναλώνεται για τις ανάγκες του (15%) και το υπόλοιπο διηθείται στο έδαφος και συγκρατείται στο πλούσιο σύστημα πόρων του εδάφους.
Δηλαδή το δασικό έδαφος δρα σαν μια τεράστια ρυθμιστική δεξαμενή που συγκρατεί τα νερά κατά τη διάρκεια των βροχών και το αποδίδει κατά την ξηρή περίοδο εφοδιάζοντας τις επιφανειακές πηγές και τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. Όπως αναφέρθηκε, μόνο ένα ποσοστό 2,5-10% απορρέει επιφανειακά.
Μετά την πυρκαγιά αυτός ο τεράστιος φυσικός ρυθμιστικός ταμιευτήρας έχει καταστραφεί και ο κίνδυνος πλημμυρών είναι προφανής.
Για το λόγο αυτό το πρώτο μέλημα, μετά την πυρκαγιά, είναι η εκτέλεση μικρών φυτοτεχνικών έργων που θα περιορίσουν τη διάβρωση και θα συγκρατήσουν τα επιφανειακά ρέοντα ύδατα. Τα μικρά αυτά δασοτεχνικά έργα είναι απλά και όχι ιδιαίτερα δαπανηρά. Χρησιμοποιείται σαν πρώτη ύλη ο καμμένος ξυλώδης όγκος, ο οποίος υλοτομείται και στη συνέχεια οι κορμοί τοποθετούνται παράλληλα προς τις ισοϋψείς και στερεώνονται ώστε να λειτουργούν σαν μικρά φράγματα (κορμοφράγματα) Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν κορμοί τότε κατασκευάζουμε κλαδοπλέγματα τα οποία επιτελούν την ίδια λειτουργία.
Με τα έργα αυτά αποτρέπουμε τη διάβρωση του εδάφους μειώνοντας την ταχύτητα του νερού και εμποδίζουμε την επιφανειακή απορροή ενώ παράλληλα με την υλοτομία και τη σύρση των κορμών σπάει το υδρόφοβο στρώμα (η αδιάβροχη κρούστα) και το νερό διηθείται μέσα στο έδαφος. Από το άλλο μέρος οι κορμοί αυτοί που έρχονται σε επαφή με το έδαφος σαπίζουν και αποσυντίθενται εμπλουτίζοντας το έδαφος με οργανικές ουσίες.
Τα έργα αυτά πρέπει να ολοκληρωθούν άμεσα πριν αρχίσουν τα πρωτοβρόχια το φθινόπωρο.
Στη δασική πράξη οι ενέργειες για την αντιδιαβρωτική προστασία είναι σαφώς προσδιορισμένες και έχουν ήδη τύχει εφαρμογής σε πολλές περιοχές και τελευταία στην Πάρνηθα.
Εκείνο που θα ήθελα να σας αναφέρω κάνοντας ουσιαστικά μια σύγκριση ανάμεσα στην περίπτωση της καταστροφής του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας και των περιοχών της Πελοποννήσου, είναι ότι στην περίπτωση της πάρνηθας η Πολιτεία εξασφάλισε επαρκείς πόρους για την εκτέλεση των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων, χρησιμοποίησε το φορέα διαχείρισης του εθνικού δρυμού, για τη διαχείριση των πιστώσεων και αξιοποίησε συστηματικά δύο υπηρεσίες, το Δασαρχείο Πάρνηθας και η Δ/νση Αναδασώσεων Αττικής, οι οποίες σημειώνεται έχουν πολύ έμπειρο προσωπικό και
είχαν τη δυνατότητα αφενός να συντάξουν τις απαιτούμενες μελέτες και να επιβλέψουν τα έργα που ακολούθησαν .
Δεν έχω τη βεβαιότητα ότι οι προϋποθέσεις αυτές ισχύουν για όλες τις περιπτώσεις που συζητάμε όπως δεν είναι και λίγες οι φορές που τα έργα αυτά κατασκευάστηκαν βιαστικά και πρόχειρα σε βάρος του αποτελέσματος που προσδοκούσαμε.

Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα που αναφέραμε εκτελούνται στο ορεινό τμήμα μιας καμμένης λεκάνης. Όμως όσα μέτρα και έργα και να γίνουν, ένα μέρος της πλημμυρικής απορροής θα φθάσει στην κοίτη της πεδινής, γεωργικής και αστικής περιοχής και θα καταλήξει σε κάποιο φυσικό αποδέκτη.
Η εξέλιξη αυτή είναι φυσιολογική εφόσον η χωρητικότητα των πεδινών κοιτών δεν έχει περιοριστεί. Στην αντίθετη περίπτωση είναι φυσικό να έχουμε το αρνητικό επακόλουθο πλημμυρών ακόμα και μετά τη λήψη στα ορεινά, των μέτρων που προαναφέρθηκαν . Για το λόγο αυτό πρέπει να συζητάμε για αντιμετώπιση των πλημμυρών σε επίπεδο λεκάνης απορροής και όχι αποσπασματικά για το ορεινό ή το πεδινό της τμήμα.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
για τις εκλογές της 2ας ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2007

Α. ΓΕΝΙΚΑ
Οι εκλογές για την ανάδειξη των οργάνων διοίκησης του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.) πρόκειται να διεξαχθούν σε όλη τη χώρα την Κυριακή, 2 Δεκεμβρίου 2007.
Εκλογικά Τμήματα θα λειτουργήσουν σε όλους τους Νομούς στις Δ/νσεις Γεωργίας ή στα Γραφεία των Παραρτημάτων ή όπου αλλού ορίσουν οι Δ.Ε. των Περιφερειακών Παραρτημάτων.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί από τις 8 το πρωί μέχρι τις 6 το απόγευμα. Εάν κατά τη λήξη της ψηφοφορίας έχουν προσέλθει ψηφοφόροι που δεν άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα, η Εφορευτική Επιτροπή μπορεί με απόφασή της να παρατείνει ανάλογα τη λήξη της ψηφοφορίας (άρθ. 5, παρ. 2 του Π.Δ. 334/1985).
Κάθε μέλος (τακτικό ή ομότιμο) μπορεί να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα μόνο στο Εκλογικό Τμήμα της Περιφέρειας στην οποία ασκεί την επαγγελματική του δραστηριότητα (ή του τόπου διαμονής του, προκειμένου για τα ομότιμα μέλη και τους ανέργους – άρθ. 5, παρ. 7 του Π.Δ. 334/1985), επιδεικνύοντας στην Εφορευτική Επιτροπή το Δελτίο Ταυτότητας γεωτεχνικού ή άλλο έγγραφο με το οποίο να αποδεικνύεται η ταυτότητά του (αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο).
Μέλη που είναι εγγεγραμμένα στον ειδικό κατάλογο μελών άγνωστης διεύθυνσης, μπορούν να ψηφίσουν σε όποιο εκλογικό τμήμα προσέλθουν, υποβάλλοντας στην Εφορευτική Επιτροπή τα ανάλογα δικαιολογητικά.
Όσα από τα μέλη του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. φέρονται ότι έχουν υπόλοιπο οφειλών, θα πρέπει είτε να το εξοφλήσουν καταβάλλοντας το αντίτιμό του την ημέρα της ψηφοφορίας στην Εφορευτική Επιτροπή (η οποία τους χορηγεί και σχετική απόδειξη είσπραξης), είτε να προσκομίσουν στην Εφορευτική Επιτροπή αποδεικτικά στοιχεία (δηλαδή γραμμάτιο είσπραξης της Α.Τ.Ε., απόδειξη ΓΕΩΤ.Ε.Ε. ή βεβαίωση ΓΕΩΤ.Ε.Ε.) από τα οποία θα φαίνεται ότι τους παρακρατήθηκε το ποσό οφειλής τους προς το ΓΕΩΤ.Ε.Ε..
Β. ΤΡΟΠΟΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ
Ο κάθε ψηφοφόρος μπορεί να ψηφίσει για:
α) Διοικητικό Συμβούλιο ΓΕΩΤ.Ε.Ε.. Στην ψηφοφορία αυτή θα χρησιμοποιήσει τα ψηφοδέλτια και τους φακέλους που έχουν χρώμα λευκό. Μπορεί να ψηφίσει υποψηφίους όλων των κλάδων και μέχρι 5 γεωπόνους, 3 δασολόγους, 3 κτηνιάτρους, 3 γεωλόγους και 1 ιχθυολόγο.
β) Διοικούσα Επιτροπή του Παραρτήματος. Στην ψηφοφορία αυτή θα χρησιμοποιήσει τα ψηφοδέλτια και τους φακέλους χρώματος μπλε. Μπορεί να ψηφίσει υποψήφιους όλων των κλάδων και μέχρι 4 γεωπόνους, 2 δασολόγους, 2 κτηνιάτρους, 2 γεωλόγους και 1 ιχθυολόγο.
γ) Αντιπροσώπους των κλάδων στη Συνέλευση του Παραρτήματος και στη Γενική Συνέλευση του ΓΕΩΤ.Ε.Ε.. Εδώ θα χρησιμοποιήσει τα ψηφοδέλτια και τους φακέλους με ανοιχτό πράσινο χρώμα. Ψηφίζει μόνο τους υποψήφιους αντιπροσώπους του κλάδου του (ο κλάδος αναγράφεται στην πάνω δεξιά γωνία του ψηφοδελτίου). Ο αριθμός των αντιπροσώπων που δικαιούται να ψηφίσει έχει οριστεί με απόφαση του Δ.Σ. του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. και θα βρίσκεται αναρτημένος σε κάθε Εκλογικό Τμήμα.
Τονίζουμε πως ο ψηφοφόρος, για να σημειώσει τους σταυρούς προτίμησής του πάνω στα διάφορα ψηφοδέλτια, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει χρώμα μπλε ή μαύρο. Η χρησιμοποίηση διαφορετικού χρώματος συνιστά λόγο ακυρότητας του ψηφοδελτίου (άρθ. 5, παρ. 10 του Π.Δ. 334/1985).
Υπενθυμίζουμε επίσης ότι σε κάθε Εκλογικό Τμήμα, με μέριμνα των Δ.Ε. των Παραρτημάτων και των Ε.Ε., θα πρέπει να υπάρχουν μία έως τρείς ψηφοδόχοι (κάλπες) και παραβάν, σύμφωνα με το άρθ. 5, παρ. 9 του Π.Δ. 334/1985, σφραγίδα του Παραρτήματος, κλειδαριές, βουλοκέρι, γραφική ύλη, καθώς επίσης και τα απαραίτητα υλικά συσκευασίας δεμάτων για την αποστολή των διαφόρων ψηφοδελτίων και φακέλων (που θα απαιτηθεί κατά τη διαδικασία, σύμφωνα με το άρθ. 6 του ΠΔ 334/1985). Σημειώνεται επίσης η αναγκαιότητα ύπαρξης τηλεφωνικής γραμμής και γραμμής τηλεομοιοτυπίας (fax), ώστε να εξασφαλιστεί η δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας των Εφορευτικών Επιτροπών με την Κεντρική Υπηρεσία του ΓΕΩΤ.Ε.Ε..
Τέλος, επισημαίνεται ότι θα δοθούν ξεχωριστά οδηγίες για τις Εφορευτικές Επιτροπές, οι οποίες θα ενσωματωθούν στο εκλογικό υλικό που θα αποσταλεί για αυτές.

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΓΕΩΤ.Ε.Ε.

Η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΔΑΣΟΛΟΓΩΝ ΑΠΕΣΤΕΙΛΕ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Κ.ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΟΥΣ.
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ

¨ κ. Υπουργέ

H ελληνική κοινωνία το φετινό καλοκαίρι παρακολούθησε την εξέλιξη ενός πρωτοφανούς και ιδιαίτερα τραγικού φαινομένου που δεν αφορουσε μόνο το φυσικό περιβάλλον αλλά και τον κοινωνικό και οικονομικό ιστό των περιοχών που καταστράφηκαν.
Ο δημόσιος διάλογος για το πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών και η συχνή αναφορά στην περιορισμένη δυνατότητα του κρατικού μηχανισμού να ανταπεξέλθει στο βάρος της διαχείρισης μια τόσο ιδιαίτερης και σημαντικής οικολογικής, κοινωνικής και οικονομικής (τελικά), κρίσης, τοποθετούν το θέμα των δασικών πυρκαγιών ψηλά και στην πολιτική ατζέντα.
Ασφαλώς είναι γνωστά σε όλους τα περιβαλλοντικά ζητήματα που συνδέονται με τις πυρκαγιες στα δάση, όπως η επίπτωση τους στο μικροκλίμα, στη συγκράτηση ρύπων και σωματιδίων, στην αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, στην επίπτωση στο υδάτινο ισοζύγιο και τη συγκράτηση του εδάφους, στην υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών, αλλά και την σημαντικότατη κοινωνική και οικονομική επίπτωση στις τοπικές κοινωνίες που πλήττονται από μικρής ή μεγαλύτερης έκτασης φυσικές καταστροφές αυτού του επιπέδου.
Συνεπώς οι πτυχές του προβλήματος ¨δασικές πυρκαγιές¨ πρέπει να αναδειχτούν και να αναλυθούν, χωρίς προσχήματα, με τρόπο ουσιαστικό και συστηματικό από τα συναρμόδια Υπουργεία, ώστε να είναι δυνατή η βελτίωση της αποτελεσματικότητας του κρατικού μηχανισμού και η αξιοποίηση του επιστημονικού και του ανθρώπινου δυναμικού, όλων των υπηρεσιών και η ορθολογικότερη οργάνωση των δυνάμεων πολιτικής προστασίας.
Στο πλαίσιο αυτό οφείλουμε να επισημάνουμε τη σημασία της οργάνωσης ενός αξιόπιστου και αποτελεσματικού διοικητικού μηχανισμού, με κύριο και θεμελιώδες έργο την αειφορική διαχείριση, την ανάπτυξη και την προστασία των δασών.
Η παραδοχή αυτή συνδέεται άμεσα με την ανάγκη να οργανωθεί η δασική διοίκηση, χωρίς την οποία, κανένα είδος ή σύστημα διαχείρισης των δασών είναι δυνατόν να εφαρμοστεί με επιτυχία.
Η συστηματική υποβάθμιση των δασικών υπηρεσιών, ο διοικητικός κατακερματισμός τους, η έλλειψη σταθεράς και επαρκούς χρηματοδότησης του δασικού τομέα και πολλές φορές η επικάλυψη αρμοδιοτήτων, έχει άμεση σχέση με την παρατηρούμενη, εδώ και αρκετά χρόνια, εικόνα εγκατάλειψης των δασικών οικοσυστημάτων και την κατ επέκταση, πρωτοφανή καταστροφή τους από πυρκαγιές ή άλλες αιτίες, με όλες τις συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον και την ποιότητα ζωής.
Η ελληνική κοινωνία, με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές της φετινής περιόδου στην Πελοπόννησο στην Αττική και στην Εύβοια αξιολόγησε αρνητικά την πολιτική που εφαρμόζεται στα δασικά οικοσυστήματα και την ουσιαστική εγκατάλειψη τους, από την Πολιτεία και ζητά τη λήψη μέτρων σε πολιτικό, διοικητικό αλλά και οικονομικό επίπεδο για τη δασική προστασία, την ανάπτυξη της ορεινής υπαίθρου και την ποιότητα ζωής .
Στο πλαίσιο αυτό οφείλουμε να αναδείξουμε τα οργανωτικά και επιχειρησιακά προβλήματα που συνέβαλαν στο μέγεθος της καταστροφής και δεν μπορούμε να αποσιωπήσουμε την αποτυχία του συστήματος δασοπυρόσβεσης,όπως αυτό προσδιορίζεται στο νόμο 2612/1998, με τον οποίο διαχωρίστηκε η πρόληψη από την καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Αποτυχία που δεν αφορά μόνο στα μέτρα πρόληψης αλλά συνδέεται με τον αναποτελεσματικό τρόπο οργάνωσης και την κακή εφαρμογή, μέσα στα δάση, του αντιπυρικού σχεδιασμού.
Για την Ένωσή μας οι πιό σημαντικές συνιστώσες που συνέβαλαν στην αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού είναι:
– Η μη επαρκής γνώση των δασικών οικοσυστημάτων και των ιδιαίτερων πυρολογικών δεδομένων και των τοπικών συνθηκών, που επηρεάζουν την εξέλιξη μιας πυρκαγιάς.
– Η εσφαλμένη επιχειρησιακή αντίληψη να δίνεται προτεραιότητα στην προστασία των κατοικιών και των υποδομών και ουσιαστικά να εγκαταλείπονται τα δασικά οικοσυστήματα στην τύχη τους.
– Η πρακτική να δίνεται βαρύτητα στη δράση των εναερίων μέσων, χωρίς να διασφαλίζεται η παράλληλη δράση επίγειων δυνάμεων που θα κάνουν και το έργο της τελικής κατάσβεσης .
– Η μη διασπορά πυροσβεστικών οχημάτων μέσα στο δάσος, πρίν ξεσπάσει πυρκαγιά και η επάνδρωση πυροφυλακείων και παρατηρητηρίων, για τον άμεσο εντοπισμό των πυρκαγιών και την εμεση επέμβαση των πυροσβεστικών οχημάτων πρίν η φωτιά πάρει διαστάσεις.
– Η μη επαρκής κινητοποίηση των δυνάμεων και των μέσων πολιτικής προστασίας (συνεταιρισμοί, πολίτες, Ο.Τ.Α κλπ) και η αγνοια των πυροσβεστικών δυνάμεων για τον αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο διαχείρισης του φαινόμένου των δασικών πυρκαγιών.
– Η διάθεση πόρων σε αναρμόδιους φορείς, η μη αξιοποίηση τους και η σύγχυση αρμοδιοτήτων κλπ.
Ασφαλώς τα προβλήματα που μπορούμε να εντοπίσουμε είναι πολλά και αφορούν στην οργάνωση της πολιτικής προστασίας της χώρας μας από το στάδιο της πρόληψης (προκατασταλτικά έργα, καθαρισμοί, παρουσία δυνάμεων μέσα στα δάση) έως και τον επιχειρησιακό σχεδιασμό, την οργάνωση και την αποτελεσματική συμμετοχή όλων των φορέων στην καταστολή των πυρκαγιών, με αποτελεσματικό τρόπο και συμπληρωματική δράση.
Επιβάλλεται να γίνουν διορθωτικές κινήσεις, τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο, με σκοπό τη δημιουργία ενός πλέον αξιόπιστου συστήματος πυροπροστασίας το οποίο θα αξιοποιεί με αποτελεσματικό και συμπληρωματικό τρόπο τις δυνάμεις πολιτικής προστασίας της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό είναι απαραίτητο να αξιοποιηθεί η δασική εμπειρία και επιστήμη ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικότερα οι κίνδυνοι που απειλούν τους φυσικούς πόρους της πατρίδας μας και ιδιαίτερα τα δάση, εξασφαλίζοντας σε εθνικό αλλά και τοπικό επίπεδο τις οικολογικές, οικονομικές και κοινωνικές λειτουργίες τους.
Τα ζητήματα που εκ των πραγμάτων αναδεικνύονται και πρέπει να συζητηθούν αφορούν στην αναθεώρηση του ρόλου των δυνάμεων πολιτικής προστασίας, στην αναδιοργάνωση των δασικών υπηρεσιών και τη διάρθρωσή τους, στην επικάλυψη αρμοδιοτήτων, στην αξιοποίηση των πόρων που διατίθενται για την πρόληψη και την αποκατάσταση των καμμένων περιοχών, στην υλοποίηση αναδασωτικών προγραμμάτων, στην προβολή του πολυλειτουργικού χαρακτήρα των δασών και στο άνοιγμά τους στην ελληνική κοινωνία, κλπ.
Δεδομένου ότι τα παραπάνω θέματα θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης, ενόψει μάλιστα της οργάνωσης του αντιπυρικού σχεδιασμού της επόμενης περιόδου, θεωρούμε επιβεβλημένη την παρουσία των δασολόγων δημοσίων υπαλλήλων στο δημόσιο διάλογο και για το λόγο αυτό, παρακαλούμε για την πραγματοποίηση συνάντησης με το Προεδρείο της Πανελλήνιας Ένωσής Δασολόγων Δημ.Υπαλλήλων, προκειμένου να συμβάλλουμε στη λήψη αποφάσεων που θα βελτιώσουν την οργάνωση και τη λειτουργία της δασοπροστασίας. ¨

ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΟΚΑΡΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ

Παρατίθεται απάντηση του υφυπουργού κ.Κιλτιδη σε επίκαιρη ερώτηση στη βουλή για το θέμα των δασικών χαρτών .

ΒΟΥΛΗ 22/11/2007

Θα συζητήσουμε τώρα την με αριθμό 228/19-11-2007 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Σπυρίδωνος Χαλβατζή προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με τη χρηματοδότηση του έργου κατάρτισης των δασικών χαρτών κ.λπ.
Η επίκαιρη ερώτηση του κυρίου συναδέλφου έχει ως εξής:
«Η απόσυρση από το Δ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης του προγράμματος κατάρτισης των δασικών χαρτών που έγινε από την Κυβέρνηση ύστερα από αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την πρόφαση ότι είναι ενταγμένο στο Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης παρεμφερές έργο της «Κτηματολόγιο Α.Ε.», με θέμα «oριοθέτηση δασών και δασικών εκτάσεων», παραπέμπει στις καλένδες τη σύνταξη των δασικών χαρτών που είναι απαραίτητοι για τη δημιουργία του δασολογίου και αποκαλύπτει την υποκρισία της Κυβέρνησης για την προστασία των δασών.
Οι ευθύνες της Κυβέρνησης γι’ αυτή την αρνητική εξέλιξη είναι τεράστιες επειδή αποδέχθηκε την πρόφαση της Ε.E ότι η σύνταξη των δασικών χαρτών είναι παρεμφερές έργο με την «οριοθέτηση των δασών και δασικών εκτάσεων» του Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, ενώ στην 658-40/12-6-2007 ερώτηση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας διαβεβαίωνε ότι δεν έχουν καμία σχέση.
Έχει επίσης μεγάλες ευθύνες η Κυβέρνηση επειδή η δασική υπηρεσία με έγγραφό της από το 2005 είχε προειδοποιήσει ότι το αντιεπιστημονικό έργο που έκανε η «Κτηματολόγιο Α.Ε.» μπορούσε να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στη χρηματοδότηση του έργου σύνταξης των δασικών χαρτών από το Δ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.
Ταυτόχρονα με τις παραπάνω αρνητικές εξελίξεις, σοβαρά προβλήματα στην κύρωση των δασικών χαρτών που έχουν ήδη καταρτιστεί δημιουργεί ο δασοκτόνος νόμος 3208/2003 της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, τον οποίο η σημερινή Κυβέρνηση δεν τον κατήργησε όπως υποσχόταν προεκλογικά.
Επειδή οι δασικοί χάρτες αποτελούν τη βάση για τη σύνταξη του δασολογίου και την ολοκληρωμένη προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, ερωτάται η Κυβέρνηση:
Τι ενέργειες θα κάνει για να εξευρεθούν οι απαιτούμενοι πόροι για την κατάρτιση των δασικών χαρτών;
Τι ενέργειες θα κάνει για να άρει τα εμπόδια του δασοκτόνου νόμου 3208/2003 για να ανοίξει ο δρόμος κύρωσης των δασικών χαρτών που έχουν ήδη καταρτιστεί;».
Ο Υφυπουργός κ. Κιλτίδης έχει το λόγο για τρία λεπτά.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΙΛΤΙΔΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κυρία Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, ευχαριστώ το συνάδελφο κ. Χαλβατζή που με αυτή την επίκαιρη ερώτηση δίνεται η ευκαιρία στο Σώμα και εις το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αλλά και το συναρμόδιο και αναφερόμενο και εμπλεκόμενο στην επίκαιρη ερώτηση Υπουργείο Χωροταξίας και Περιβάλλοντος, να δοθούν εκείνες οι διευκρινίσεις και απαντήσεις, όπου είναι εφικτό και δυνατό, για να είναι ενημερωμένη η ελληνική κοινωνία κατά το καλύτερο δυνατό.
Η Διεύθυνση Δασικών Χαρτών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην κυριολεξία υπέβαλε ολοκληρωμένο πρόγραμμα για τη Δ΄ Προγραμματική Περίοδο, όσον αφορά τη σύνταξη των δασικών χαρτών, ένα έργο πνοής, ένα έργο σημαντικό σαν όλα αυτά, όπως και η προσπάθεια του Κτηματολογίου που είναι απαραίτητα για την πατρίδα μας, έστω και με υστέρηση πολλών δεκαετιών.
Τα αναφερόμενα εις την επίκαιρη ερώτηση και τα έχοντα σχέση με την Κτηματολόγιο Α.Ε. και με τη σύγχυση που προκαλείται –πιστεύω άνευ δόλου από όλους- δεν έχουν καμία σχέση με αυτά τα οποία ως έργο υλοποιεί η Κτηματολόγιο Α.Ε. –και αυτό είναι διαβεβαίωση του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.- όσον αφορά δηλαδή την οριοθέτηση των δασών και των δασικών εκτάσεων, των χορτολιβαδικών, είναι μια τεκμηριωμένη συστηματική και αντικειμενική απεικόνιση των παλαιών δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων με ψηφιακή μορφή και τίποτα άλλο.
Αυτή είναι και η επίσημη θέση, η οποία και κατατέθηκε από τον αρμόδιο Υπουργό τον κ. Σουφλιά πριν από λίγες ημέρες σε αυτήν την Αίθουσα.
Εκείνο το οποίο πρέπει να γίνει γνωστό είναι ότι επεβλήθη από την Ευρωπαϊκή Ένωση με την απόφαση στις 4.10.2006 αυτό το έργο στην Κτηματολόγιο Α.Ε. με την απειλή, αν το θέλετε, μη χρηματοδότησης της περαιτέρω διαδικασίας του Κτηματολογίου. Και έγιναν εκεί που έπρεπε, σε μικρή έκταση, οι δασικοί χάρτες.
Οφείλω να τονίσω εδώ και να ενημερώσω ότι οι δασικοί χάρτες γίνονται ή επικυρώνονται εν τέλει μόνο από τις δασικές υπηρεσίες, πράγμα που γίνεται σε κάθε διαδικασία, η οποία είναι πολύ μικρή από την Κτηματολόγιο Α.Ε. και το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε..
Εμείς είμαστε έτοιμοι και τα 100.000.000 ευρώ, τα οποία για πρώτη φορά είχαν προταθεί και δεν στάθηκε δυνατόν να δοθούν για υλοποίηση αυτού του έργου των δασικών χαρτών, τα κρατούμε πάλι στο κομμάτι της αγροτικής πολιτικής και συγκεκριμένα της δασικής πολιτικής. Πρέπει να πω ότι για πρώτη φορά σ’ αυτόν τον τόπο 650.000.000 ευρώ είναι σε μια προγραμματική περίοδο και είμαστε έτοιμοι να επανέλθουμε για την εκτέλεση των δασικών χαρτών.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
Το λόγο έχει ο Βουλευτής του Κομμουνιστικού Κόμματος κ. Χαλβατζής για δύο λεπτά.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΧΑΛΒΑΤΖΗΣ: Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, λίγο πολύ αυτά που είπε ο κύριος Υπουργός είναι γνωστά. Όμως, έχει μια ιδιαίτερη αξία να τονίσουμε ότι η Κτηματολόγιο Α.Ε. έχει χρεωθεί εδώ και δέκα χρόνια περίπου να διαμορφώσει το Κτηματολόγιο.
Ως Κ.Κ.Ε. υποστηρίζαμε την ανάγκη της ταυτόχρονης διαμόρφωσης και του Δασικού Κτηματολογίου, για να αποφευχθεί η νομιμοποίηση καταπατημένων εδαφών, δασικών εκτάσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν σίγουρο ότι θα έβαζε εμπόδια οικονομικά και άλλα.
Εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να ανατρέψουμε αυτά τα εμπόδια. Οι δασικοί χάρτες είναι ένα κομμάτι μόνο του Δασικού Κτηματολογίου. Οι χάρτες που γίνονται υπάρχει σήμερα η δυνατότητα να έχουν ακρίβεια μέτρου. Και η ιστορία αυτή ξεκινά από το 1976, από την τότε Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Δεν προωθήθηκε, δεν ολοκληρώθηκε.
Λόγου χάρη, εδώ στην Αττική υπάρχουν δασικοί χάρτες. Δεν έγιναν οριστικοί γιατί μπλέκεται το ιδιοκτησιακό. Όλες οι κυβερνήσεις και της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν προχώρησαν σ’ αυτή τη διαδικασία γιατί εμποδίζονταν από μεγάλα συμφέροντα.

’ποψή μας είναι ότι η εμπορευματοποίηση της γης είναι το κύριο εμπόδιο που δεν προχωράει αυτή τη διαδικασία, επειδή -λέει- έχει υψηλό κόστος. Κατά την «Κτηματολόγιο Α.Ε.», αυτοί οι δασικοί χάρτες που γίνονται έχουν αποκλίσεις που, όπως λένε οι επιστήμονες, φθάνει και το 25%, ενώ υπάρχει αντικειμενική δυνατότητα, με βάση το επιστημονικό δυναμικό που υπάρχει στις δασικές υπηρεσίες, αυτή η διαδικασία να ολοκληρωθεί με απόκλιση λάθους ποσοστού 2%. Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι με τη μη χρησιμοποίηση αυτού του επιστημονικού δυναμικού. Και όσο καθυστερεί αυτή η διαδικασία…
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Κυρία Πρόεδρε, θέλω 30 δευτερόλεπτα ακόμα για να ολοκληρώσω.
Όλη αυτή η διαδικασία και η καθυστέρησή της οδηγεί σε καινούργιες καταπατήσεις. Είχαμε τις φωτιές το καλοκαίρι, είχαμε τις καταστροφές των δασών. Επειδή δεν έχουν κηρυχθεί όλες οι καμένες περιοχές ως αναδασωτέες, υπάρχουν νέοι κίνδυνοι να πολλαπλασιαστούν τα προβλήματα. Υπάρχει κίνδυνος οι καταπατητές, είτε με τη μορφή τουριστικών επιχειρήσεων, είτε με αγροτουρισμό, είτε με κιτάπια και φιρμάνια που θα φέρουν από τους Οθωμανούς, να διεκδικήσουν νέες εκτάσεις.
Θεωρούμε ότι είναι ανάγκη άμεσα να αξιοποιηθεί όλο το επιστημονικό δυναμικό που υπάρχει στις δασικές υπηρεσίες, να προχωρήσει και να ολοκληρωθεί η διαδικασία των δασικών χαρτών, για να αποκλειστεί μία νέα λεηλασία δασικού πλούτου, δασικών εκτάσεων. Και υπάρχουν, σήμερα, οι δυνατότητες για πραγματικούς δασικούς χάρτες και πρέπει αυτοί να γίνουν.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Ευχαριστούμε πολύ.
Ο κ. Κιλτίδης έχει το λόγο να δευτερολογήσει για δύο λεπτά.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΙΛΤΙΔΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κυρία Πρόεδρε, δηλώνω ευθαρσώς ότι, κατά τη δική μου εκτίμηση, ορθώς ομίλησε ο συνάδελφος και μάλιστα, ορθώς αναφέρθηκαν και τα συγκεκριμένα επιστημονικά δεδομένα.
Εκείνο το οποίο θέλω να δηλώσω κατά τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο είναι ότι με εντολή του Πρωθυπουργού, του κ. Καραμανλή, το αρμόδιο Υπουργείο και, στην προκειμένη περίπτωση, ο αρμόδιος εντεταλμένος για να ασκήσει τις αρμοδιότητες της άσκησης της δασικής πολιτικής Υφυπουργός, δηλώνουμε κατηγορηματικότατα ως πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ότι είμαστε αποφασισμένοι, κύριε συνάδελφε και κηρύξαμε την έναρξη μιας νέας δασικής πολιτικής. Μετά από δεκαπέντε χρόνια -στην κυριολεξία- οπισθοδρόμησης, όταν η υποχρηματοδότηση για δασικά έργα στην πατρίδα μας που δοκιμαζόταν δεινά από πυρκαγιές και τότε, με πεντακόσιες χιλιάδες στρέμματα περίπου καμένα και με δυνατότητα αναδάσωσης μόνο τα σαράντα χιλιάδες, είμαστε αποφασισμένοι πάση θυσία να τηρήσουμε τη συνταγματική επιταγή.
Και δεν είναι αληθές ότι δεν έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες. Κηρύσσονται όλες οι περιοχές αναδασωτέες, ελαχιστότατες αν απέμειναν εντός του συνταγματικού χρονικού ορίου του τριμήνου και με τη δυνατότητα τη δίμηνη, όπου υπάρχουν τεχνικά προβλήματα.
Είμαστε δε αποφασισμένοι με εθνικούς πόρους -γι’ αυτό και ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά ο Ειδικός Φορέας Δασών, που προβλέπει συγκεκριμένα κονδύλια από τον εθνικό προϋπολογισμό και μάλιστα, από το Ταμείο Γεωργίας, Κτηνοτροφίας και Δασών του Υπουργείου- να ξεκινήσουμε, εφόσον λυθεί το πρόβλημα στο Συμβούλιο Επικρατείας, όπου εκκρεμεί η ερμηνεία του ν. 3208, του πρώτου άρθρου περί της έννοιας του δάσους.
Είμαστε αποφασισμένοι -είναι μια διαβεβαίωση, την οποία θέλω να την κρατήσετε και εσείς και η ελληνική κοινωνία- ότι τουλάχιστον για τις περιοχές αυτές, οι οποίες έχουν προβλήματα -και αναφέρθηκαν πρωτίστως η Αττική, η Χαλκιδική- στον πρώτο και δεύτερο χρόνο από σήμερα που συζητούμε αυτή την επίκαιρη ερώτηση, ότι θα υλοποιηθεί το έργο των δασικών χαρτών, αφού ούτως ή άλλως η πατρίδα μας έχει δυνατότητα πλέον να αναπτύξει αγροτικές δραστηριότητες και δασικές πολιτικές, με το μεγάλο κονδύλιο, που ήδη χθες κατοχυρώθηκε για την πατρίδα μας, των 650.000.000 ευρώ για δασική πολιτική και 6,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για πρώτη φορά στην Δ’ Περίοδο για αγροτικές δραστηριότητες.
Είμαστε αποφασισμένοι. Η συνταγματική επιταγή θα υλοποιηθεί. Η νέα δασική πολιτική θα ασκηθεί, κύριε συνάδελφε.

Η ΠΕΔΔΥ ΑΠΕΣΤΕΙΛΕ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ Κ. ΚΩΝ/ΝΟ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ .
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ.

Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ ,
Μετά τις τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν τα φυσικά οικοσυστήματα της Αττικής της Πελοποννήσου και της Εύβοιας και την κατάλυση του παραγωγικού και οικονομικού ιστού των περιοχών αυτών, αποτελεί χρέος της πολιτείας η λήψη διοικητικών και οικονομικών μέτρων που θα συμβάλουν στην ανασυγκρότηση των οικοσυστημάτων που επλήγησαν και κυρίως των δασών, για τα οποία και έχουμε την ευθύνη διαχείρισής τους.
Τα δασικά οικοσυστήματα αποτελούν ¨κοινό αγαθό¨ με την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική σημασία και αξία τους. Όμως η πολιτεία τα αντιμετωπίζει αμφίσημα, από τη μία πλευρά με την περιβαλλοντική τους σημασία, δηλαδή ως φυσικό πόρο με πολυλειτουργικό ρόλο και από την άλλη ως οικονομικό αγαθό που συνδέεται με την οικονομική αξία της γης
Τα παραπάνω αποκτούν ιδιαίτερη σημασία μετά τη φετινή καταστροφή εκατομμυρίων στρεμμάτων δασικών και γεωργικών εκτάσεων.
Εκτιμούμε ότι η προσωπική σας αντίληψη για το μέγεθος του προβλήματος, εγγυάται τη λήψη μέτρων δασικής πολιτικής που θα συμβάλλουν στην οργάνωση της δασικής διοίκησης, στην αποτύπωση των δασικών πόρων που καταστράφηκαν και αποτελούν κατά τεκμήριο δημόσια περιουσία, στην φυσική ή τεχνητή αποκατάσταση τους και στην αποτελεσματικότερη προστασία τους.
Για την υλοποίηση αυτών των κοινών στόχων, είναι ανάγκη να ιεραρχηθούν υψηλότερα στην πολιτική ατζέντα, θέματα όπως είναι η αναδιοργάνωση των δασικών υπηρεσιών, η διάρθρωση και η αποτελεσματικότητα τους, η συστηματική χρηματοδότηση έργων και δραστηριοτήτων του δασικού τομέα και η επικάλυψη αρμοδιοτήτων, από τα οποία εξαρτάται η προώθηση πολιτικών για τη δασοπονία πολλαπλών σκοπών, η αειφόρος ανάπτυξη της ορεινής υπαίθρου και η αποτελεσματική προστασία του Φυσικού Περιβάλλοντος.
Με την επικάλυψη αρμοδιοτήτων και τον κακό προγραμματισμό των Υπουργείων Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημ. Έργων και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, συνδέεται άμεσα και το θέμα της καθυστέρησης που παρατηρείται στον προγραμματισμό του έργου της σύνταξης των δασικών χαρτών, που είναι και η αιτία για τη σύνταξη της επιστολής μας αυτής.

Το έργο αυτό, υπό τον τίτλο ¨Σύνταξη δασικών χαρτών μεγάλης ακρίβειας κλίμακας 1:5.000¨ ,( υπομέτρο 226-Β) και συνολικού προϋπολογισμού 100 εκ € , είχε ενταχθεί στο πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και είχε υποβληθεί για αξιολόγηση από την Ε.Ε .
Με την υλοποίηση του μέτρου αυτού, θα γινόταν λεπτομερής καταγραφή του δασικού χώρου και συλλογή πληροφοριών με μεγάλη χωρική και περιγραφική ακρίβεια, στοιχείο απολύτως απαραίτητο για την διαχείριση των φυσικών οικοσυστημάτων που κατά τεκμήριο αποτελούν και δημόσια περιουσία.
Στόχος του μέτρου ήταν η ανάδειξη και η προστασία της δημόσιας περιουσίας, η απελευθέρωση των δασικών υπηρεσιών από το φόρτο της έκδοσης πράξεων χαρακτηρισμού και η υποστήριξη όλων των εθνικών προγραμμάτων για την αειφορική διαχείριση και την προστασία των δασικών πόρων.
Όμως, το μέτρο αυτό αφαιρέθηκε από το πρόγραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με το αιτιολογικό ότι υπάρχει επικάλυψη με αντίστοιχο πρόγραμμα που υλοποιείται από την Κτηματολόγιο Α.Ε με τίτλο ¨Οριοθέτηση δασών και δασικών εκτάσεων¨ και χρηματοδότηση από το πρόγραμμα ¨Υποδομή δεδομένων και τεχνολογίας πληροφοριών για ένα σύγχρονο κτηματολόγιο¨, προϋπολογισμού για το μέρος της οριοθέτησης, ύψους 6.871.370,64 € .
Επισημαίνουμε ότι ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ και η Κτηματολόγιο Α.Ε, με παλαιότερες τοποθετήσεις τους τόσο στη Βουλή όσο και προς τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, είχαν διατυπώσει την άποψη ότι το έργο της οριοθέτησης δεν υποκαθιστά τους δασικούς χάρτες.
Όμως η συσχέτιση αυτών των δύο έργων από την Ε.Ε, στο στάδιο της αξιολόγησης του μέτρου των δασικών χαρτών και η αφαίρεση τελικά του έργου των δασικών χαρτών από το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης, δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά για τους στόχους και τις πρακτικές που ακολουθούνται από το ΥΠΕΧΩΔΕ για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα.
Η απόρριψη ενός ιδιαίτερα σημαντικού μέτρου, προϋπολογισμού 100 εκ ευρώ, με το αιτιολογικό ότι επικαλύπτει ένα έργο μικρότερου προϋπολογισμού και ακρίβειας και αμφιλεγόμενης χρηστικότητας, ασφαλώς πρέπει να απασχολήσει και τα δύο Υπουργεία .
Η αναφορά του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ στη Βουλή των Ελλήνων ( στη συνεδρίαση ΚΑ΄ την Πέμπτη 1 /11/2007) ότι το προϊόν της οριοθέτησης θα το αποστείλει στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που έχει και την ευθύνη της επικύρωσης των δασικών χαρτών, μας προβληματίζει ακόμη περισσότερο διότι το προϊόν αυτό είναι γνωστό ότι καταγράφει τα δάση και τις δασικές εκτάσεις από το γραφείο, χωρίς στερεοσκοπική παρατήρηση και επαλήθευση στο έδαφος, με επιτρεπτό σφάλμα της τάξεως του 30% .
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το προϊόν του προγράμματος της οριοθέτησης θα είναι χάρτες με απόκλιση από το πραγματικό εμβαδόν έως 30% στους οποίους δεν θα καταγράφονται οι εκτάσεις που κάηκαν ή κηρύχτηκαν αναδασωτέες, με αποτέλεσμα να μένουν εκτός Συνταγματικής προστασίας.
Οι Δασικές Αρχές που θα παραλάβουν το προϊόν του προγράμματος της οριοθέτησης, θα είναι αναγκασμένες να το επανασχεδιάσουν και να το διορθώσουν σύμφωνα με τις προδιαγραφές των δασικών χαρτών, δηλαδή να ξανακάνουν από την αρχή το ίδιο έργο, χωρίς εξασφαλισμένους πόρους και ασφαλώς σε βάρος των σχέσεων κράτους– πολίτη, η βελτίωση των οποίων αποτελεί ζητούμενο για τη διοίκηση.
Ουσιαστικά με την αφαίρεση του έργου των δασικών χαρτών από τον προγραμματισμό του Υπ.Α.Α & Τροφίμων, υφαρπάζεται η αρμοδιότητα σύνταξης και κύρωσης των δασικών χαρτών, που έχει ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ και μετατοπίζεται σε μεγάλο (και αβέβαιο) βάθος χρόνου το έργο των δασικών χαρτών και συνεπώς καταστρατηγούνται οι σχετικές με τα δάση συνταγματικές επιταγές και κυρίως η σύνταξη του δασολογίου.
Για τους παραπάνω λόγους εκτιμούμε ότι θα πρέπει με παρέμβασή σας να ξεκαθαρίσει το θέμα της αρμοδιότητας των δύο Υπουργών ΠΕΧΩΔΕ και Αγρ. Ανάπτυξης και Τροφίμων, σε ότι αφορά στον προγραμματισμού, τη χρηματοδότηση και τη σύνταξη των δασικών χαρτών και να αξιολογηθεί ουσιαστικότερα, η ανάγκη ένταξης του, είτε σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα του 4ΟΥ ΚΠΣ είτε από εθνικούς πόρους και για το λόγο αυτό θεωρούμε επιβεβλημένη την συμβολή σας.
Τέλος αντιλαμβανόμενοι τις δυσκολίες στον προγραμματισμό του χρόνου σας, παρακαλούμε να εξετάσετε τη δυνατότητα συνάντησης με το προεδρείο της Ενωσής μας προκειμένου να σας εκθέσουμε τα προαναφερόμενα θέματα.
ΓΙΑ ΤΟ Δ.Σ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Νικόλαος Μπόκαρης Κώστας Δημόπουλος

Η ΠΕΔΔΥ ΑΠΕΣΤΕΙΛΕ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟ ΑΓΡ.ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΝΟΨΕΙ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΚΑΘΗΚΟΝΤΩΝ ΤΟΥ.

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗς ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ.

Θέμα : Συνάντηση με το προεδρείο της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων

κ. Υφυπουργέ

Με την ευκαιρία της αναλήψεως των καθηκόντων σας το διοικητικό συμβούλιο της ΠΕΔΔΥ εύχεται καλή επιτυχία στο έργο σας.

Εκτιμούμε ότι στις προτεραιότητες του έργου σας θα συμπεριληφθούν τα ζητήματα του δασικού τομέα τα οποία ενδιαφέρουν ιδιαίτερα την ελληνική κοινωνία και στο πλαίσιο αυτό θα συμβάλλουμε και εμείς με την κατάθεση γόνιμων προτάσεων στα θέματα που μας αφορούν.

Στα πλαίσια της συνδικαλιστικής μας λειτουργίας σας επισημαίνουμε επίσης ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε (σαν κλάδος αλλά και σαν τομέας) και αφορούν τη δυνατότητα μας να ανταπεξέλθουμε στις σύγχρονες απαιτήσεις της Ελληνικής Κοινωνίας χρονίζουν και επιβάλλουν τη λήψη μέτρων δασικής πολιτικής η οποία θα αναδεικνύει με αποτελεσματικό και ποιοτικό τρόπο τον πολυλειτουργικό χαρακτήρα των δασικών οικοσυστημάτων και την ανάγκη αποτελεσματικής προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Τα παραπάνω θέματα αποκτούν ιδιαίτερη σημασία ακόμη και μετά τις τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές και για το λόγο αυτό σας εκφράζουμε την ανησυχία μας, τόσο για την κατάσταση που επικρατεί στα δασικά οικοσυστήματα μετά την καταστροφή όσο και για τις αποσπασματικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται, τη σύγχυση αρμοδιοτήτων και την υποβάθμιση του ρόλου των δασικών υπηρεσιών.
Ασφαλώς σας είναι γνωστές και οι ιδιαιτερότητες του τομέα τον οποίο υπηρετούμε. Ιδιαιτερότητες που αφορούν στην ανάγκη προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων (ως στοιχείων του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος) αλλά και της δημόσιας περιουσίας. Συνεπώς επιβάλλεται η Πολιτεία να λάβει μέτρα για την αναδιοργάνωση (ουσιαστικά ανασύσταση) της Δασικής Υπηρεσίας ώστε να υπάρχει ένας ισχυρός διοικητικός μηχανισμός, με αποτελεσματική διάρθρωση, επιστημονικό και υλωρικό προσωπικό και μέσα που να μπορεί να ανταπεξέλθει στον προγραμματισμό των δασικών έργων και δραστηριοτήτων κατά την 4η προγραμματική περίοδο και να μπορεί να επιτελέσι τις αρμοδιότητες που της έχει αναθέσει η ελληνική πολιτεία.

Παρακαλούμε για την πραγματοποίηση συνάντησης με το Προεδρείο της Ένωσής μας, το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να συζητήσουμε τα παραπάνω θέματα, να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητες που εκ των πραγμάτων ανακύπτουν και να αναζητήσουμε λύσεις που θα αναδείξουν το ρόλο και το χαρακτήρα του κλάδου μας σε ένα σύγχρονο πλαίσιο δασικής πολιτικής.

Συνημμένα υποβάλουμε και ατζέντα με τα βασικότερα ζητήματα του τομέα μας που μπορούν να αποτελέσουν τη βάση της συζήτησης μας.

ΓΙΑ ΤΟ Δ.Σ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Νικόλαος Μπόκαρης Κων/νος Δημόπουλος

Το άρθρο που αξολουθεί δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ¨ Δημόσιος Τομέας¨

ΑΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΑΣΟΠΥΡΟΣΒΕΣΗΣ – ΔΑΣΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Για το θέμα αυτό, ο «Δημόσιος Τομέας» συζήτησε με τον κ. Νικ. Μπόκαρη, Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων, ο οποίος έχει μακρά εμπειρία, βαθιά γνώση και κατάρτιση στο θέμα της δασικής προστασίας.
Αίτια
Αναζητώντας τα αίτια της αδυναμίας του ελληνικού κράτους να προστατεύσει το δασικό του πλούτο, ο κ. Μπόκαρης εντοπίζει τη μείζονα θεσμική σύγχυση που έχει δημιουργηθεί σχετικά με το ποιος είναι αρμόδιος να κάνει τι, αναφορικά με την πρόληψη και την καταστολή των πυρκαγιών στα δάση και τον επακόλουθο κατακερματισμό των διαθέσιμων πόρων ανάμεσα σε ουσιαστικά αναρμόδιους φορείς , που αποβαίνει τελικά σε βάρος του επιζητούμενου έργου δασοπροστασίας και της αποτελεσματικότητας της διοίκησης . Πάγια θέση της δασικής υπηρεσίας είναι ότι η πρόληψη και η καταστολή των πυρκαγιών αποτελούν ενιαία και αδιάσπαστα στοιχεία της διαχείρισης των δασών οικοσυστημάτων.
Σε αντίθεση με την παραπάνω παραδοχή, οι τελευταίες ελληνικές κυβερνήσεις αποφάσισαν από τη μία πλευρά το διαχωρισμό του αντικειμένου της δασοπυρόσβεσης από το υπόλοιπο αντικείμενο της διαχείρισης των δασών και από την άλλη την ένταξη των δασικών υπηρεσιών στις Περιφέρειες του Κράτους, με το Νόμο 2503/1997. Ουσιαστικά με τη ρύθμιση αυτή η Κεντρική Υπηρεσία της Δασικής Υπηρεσίας παρέμεινε διοικητικά στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ενώ οι Περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες υπάγονται στις Περιφέρειες του Κράτους (έμμεσα στο Υπουργείο Εσωτερικών Δημ. Διοικ. & Αποκέντρωσης).
Με λίγα λόγια, ενώ γενικός κανόνας για τη βελτίωση της διοικητικής λειτουργίας είναι η απλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου, στο κρίσιμο θέμα της προστασίας των δασών επετεύχθη ακριβώς το αντίθετο. Ο πολυκερματισμός, η σύγχυση και η ανεπάρκεια εντοπίζονται σε πολλά επίπεδα. Σε επιτελικό επίπεδο: ’λλο Υπουργείο (Αγρ.Ανάπτυξης και Τροφίμων) είναι υπεύθυνο για τον προγραμματισμό και την εκτέλεση των έργων και την εξασφάλιση χρηματοδότησης, και άλλο Υπουργείο (Εσωτερικών Δ.Δ και Αποκέντρωσης) είναι υπεύθυνο για την κάλυψη των αναγκών τους σε προσωπικό, το οποίο θα κληθεί να εφαρμόσει τον προγραμματισμό. Αντίστοιχα, Η δασική υπηρεσία έχασε την κάθετη διάρθρωσή της και συνεπώς τη δυνατότητα κεντρικού προγραμματισμού ενώ παράλληλα αποδυναμώθηκαν τα δασαρχεία οι παραγωγικότερες διοικητικές μονάδες και αποξενώθηκαν οι υπηρεσίες μεταξύ τους. Σε επίπεδο αξιοποίησης του έμψυχου δυναμικού: Έγιναν μετακινήσεις προσωπικού και ενδυναμώθηκαν οι έδρες των Περιφερειών ενώ αποδυναμώθηκαν τα δασαρχεία, που όμως είναι οι πλέον παραγωγικές μονάδες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Περιφέρεια Πελοποννήσου. Ενώ προσλήφθηκαν το 2003 σαράντα δασολόγοι, μόλις συμπλήρωσαν τα δύο χρόνια της δόκιμης υπηρεσίας τους, με αίτησή τους μεταφέρθηκαν σε άλλες περιφέρειες, με αποτέλεσμα σήμερα, όλες οι υπηρεσίες της Περιφέρειας Πελοποννήσου να είναι τρομερά αποδυναμωμένες και να μην μπορούν να εκτελέσουν τα σύμφωνα με το νόμο και το Σύνταγμα καθήκοντά τους για τη δασοπροστασία.
Σε επίπεδο διαχείρισης πόρων: Αρμοδιότητες που συνδέονται με τη διαχείριση πόρων για το φυσικό περιβάλλον, την πανίδα και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και αναπτυξιακών προγραμμάτων, διεκδικούνται από διάφορους φορείς. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η χρηματοδότηση από το Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προκειμένου να εκτελέσουν έργα για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, σε δασικά οικοσυστήματα, τα οποία στην πλειονότητά τους δεν τους ανήκουν, είναι δημόσια. Για να μπορέσει επομένως, ένας ΟΤΑ να απορροφήσει τα χρήματα που δίνει το Υπουργείο Εσωτερικών ή πρέπει να κάνει προγραμματική σύμβαση με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ή να κάνει μικρής εμβέλειας έργα. Έτσι, στην πραγματικότητα, τα χρήματα που δίνονται στους ΟΤΑ, κατευθύνονται σε άλλες δραστηριότητές τους και όχι στη δασική προστασία.
Σε επίπεδο επάρκειας πόρων για την ολοκλήρωση του έργου της δασικής υπηρεσίας: Οι δασικές υπηρεσίες έχουν την αρμοδιότητα για την εκτέλεση όλων των προκατασταλτικών έργων, δηλαδή να δημιουργούν την απαραίτητη υποδομή πάνω στην οποία το πυροσβεστικό σώμα και γενικότερα οι δυνάμεις πολιτικής προστασίας θα αναπτύξουν το δικό τους μηχανισμό για την πυρόσβεση. Με βάση τα παραπάνω οι δασικές υπηρεσίες πρέπει να χρηματοδοτούνται με συστηματικό τρόπο και επαρκώς ώστε να έχουν τη δυνατότητα να καθαρίσουν το δασικό οδικό δίκτυο, να αποκαταστήσουν τη βατότητά του, η οποία έχει χαλάσει λόγω των βροχοπτώσεων, κ.ο.κ.. Επίσης, πρέπει να συντηρούν τις υδατοδεξαμενές, τα πυροφυλάκια, κ.λπ. Για να γίνουν όλα αυτά τα έργα απαιτείται, όπως προαναφέρθηκε, επαρκής χρηματοδότηση. Όμως, τα τελευταία δέκα χρόνια, η χρηματοδότηση για το σκοπό αυτό, είτε από κοινοτικούς είτε από εθνικούς πόρους, δεν είναι επαρκής. Η βασικότερη δράση , αυτή της συντήρησης του δασικού οδικού δικτύου, δεν είναι επιλέξιμη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που ανάγκασε το ελληνικό κράτος να αναζητήσει εθνικούς πόρους, και δεδομένων των δημοσιονομικών προβλημάτων, οι πόροι που τελικά διατέθηκαν στη δασική υπηρεσία, έφτασαν περίπου στα 2 έως 2,5 εκατ. ευρώ το χρόνο για όλη την Ελλάδα. Πρόκειται για ένα πάρα πολύ μικρό ποσό για ένα τόσο σημαντικό έργο.
Συνοψίζοντας, η υποβάθμιση των δασικών υπηρεσιών, η έλλειψη σταθερής και επαρκούς χρηματοδότησης του δασικού τομέα και πολλές φορές η επικάλυψη αρμοδιοτήτων, σχετίζεται με την παρατηρούμενη, εδώ και αρκετά χρόνια, εικόνα εγκατάλειψης των δασών, των δασικών και των χορτολιβαδικών εκτάσεων και την κατ΄ επέκταση, πρωτοφανή καταστροφή τους από πυρκαγιές ή άλλες αιτίες, με όλες τις συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον και την ποιότητα ζωής.
Προτάσεις
Η συζήτηση με την Πανελλήνια Ένωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων και τον πρόεδρό της κ. Μπόκαρη δεν εξαντλήθηκε στη διαπίστωση των αιτιών. Όπως έχουν κάνει και σε πολλές άλλες ευκαιρίες, οι δασολόγοι διατυπώνουν προτάσεις για την επίλυση αυτών των προβλημάτων, τα οποία δεν είναι απλώς σημαντικά, συνιστούν απειλή για το ίδιο το μέλλον της χώρας. Οι προτάσεις αυτές, αφορούν στη βελτίωση της διοικητικής λειτουργίας, το ξετύλιγμα αυτού του θεσμικού κουβαριού που δε οδηγεί πουθενά. Ως θεμελιώδης ανάγκη αναγνωρίζεται η αναδιοργάνωση της δασικής υπηρεσίας, χωρίς την οποία κανένα είδος ή σύστημα διαχείρισης των δασών είναι δυνατόν να εφαρμοστεί με επιτυχία. Συγκεκριμένα, προτείνεται ανάληψη από ένα μόνο φορέα, της πολιτικής ευθύνης για την ανάπτυξη, την προστασία και τη διαχείριση του Φυσικού Περιβάλλοντος, (υπό τη μορφή Υπουργείου Περιβάλλοντος) στον οποίο θα συμμετέχει και η δασική υπηρεσία με σαφή και διακεκριμένο ρόλο. Ο ενιαίος αυτός φορέας, θα συμπεριλάβει τη Γενική Γραμματεία Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος (η ανασύσταση της οποίας προτείνεται) και κάθετη διάρθρωση στις Περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες.
Προϋπόθεση για τη ρύθμιση αυτή είναι η αναδιοργάνωση της Δασικής Υπηρεσίας, ως Υπηρεσίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος, με επανεξέταση των αρμοδιοτήτων της, όπως και των σχετικών αρμοδιοτήτων της αγροφυλακής αλλά και της λειτουργίας των φορέων διαχείρισης που θεσμοθετήθηκαν αλλά ουσιαστικά παραμένουν ανενεργοί, προκαλώντας σύγχυση στην άσκηση αρμοδιοτήτων και διασπώντας τη δασική προστασία. Επιπλέον, τονίζεται: – η ανάγκη άμεσης κάλυψης των οργανικών θέσεων, Δασολόγων, Δασοπόνων και Δασοφυλάκων, αλλά και πρόσληψης ειδικών επιστημόνων ώστε να εξασφαλιστεί η λειτουργία του βασικού διοικητικού μηχανισμού, – η ενίσχυση της χρηματοδότησης, – η αναθεώρηση του επιχειρησιακού σχεδιασμού του πυροσβεστικού σώματος, όσον αφορά στις δασικές πυρκαγιές, – η κωδικοποίηση της υφιστάμενης δασικής και περιβαλλοντικής υπηρεσίας και βεβαίως, η εκτέλεση εκτεταμένων αναδασωτικών προγραμμάτων κυρίως γύρω από τις μεγάλες πόλεις , δηλαδή η ουσιαστική αναδάσωση, κάτι που σήμερα εξαντλείται σε επίπεδο ασκήσεως επί χάρτου.

Νίκος Μπόκαρης
Πρόεδρος της ΠΕΔΔΥ

Το διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΔΔΥ αποφάσισε να υλοποιήσει πρόγραμμα επισκέψεων στις καμμένες περιοχές της Πελοποννήσου, της Ηλείας και της Έυβοιας.

Οι επισκέψεις έγιναν απο κοινού με το WWF και σε συνεργασία με τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις και τις τοπικές δασικές υπηρεσίες.

Εγιναν συζητήσεις για το θέμα της αποκατάστασης και των νομικών και διοικητικών ιδιαιτεροτήτων που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι συνάδελφοι στις καμμένες περιοχές . Συμμετείχαμε σε ημερίδες που διοργανώθηκαν για το θέμα αυτό και καταθέσαμε τις άπόψεις μας για την αποκατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων και του παραγωγικού ιστού των καμμένων περιοχών .
Συμμετείχαμε σε σύσκεψη στην αρχαία Ολυμπία όπου και ενημερωθήκαμε για την πορεία των έργων αποκατάστασης του Κρόνειου λόφου απο το ΕΘΙΑΓΕ.
Συμμετείχαμε σε ανοιχτή συζήτηση στην Αρχαία Ολυμπία, όλων των παρευρισκόμενων Δασολόγων, Γεωπόνων, Γεωλόγων κλπ, του WWF, λοιπών κοινωνικών εταίρων και δημοσιογράφων για το πρόβλημα των πυρκαγιών και της αποκατάστασης των ζημιών.
Συμμετείχαμε σε σύσκεψη στον Πύργο όπου συμμετείχαν Δήμαρχοι, Δασολόγοι, Γεωπόνοι , Κτηνίατροι, κλπ. και εγινε ενημέρωση για την εξέλιξη των πυρκαγιών και το μεγεθος του προβλήματος στις δασικές και αγροτικές εκτάσεις.
Συζητήσαμε για τα θέματα βόσκησης και θήρας στις καμμένες περιοχές.

Επισκεφτήκαμε τις καμμένες περιοχές στην Αρκαδία , τη Μεσσηνία και την Εύβοια και συζητήσαμε για τα προβλήματα χρηματοδότησης των υπηρεσιών και την εκτέλεση των έργων αποκατάστασης των καμμένων περιοχών.

Ο πρόεδρος της ΠΕΔΔΥ

Νίκος Μπόκαρης.